Paxtaobod pedagogika kolleji

Yangi o’quv materialining slaydli taqdimoti


Bolalar hayotini tashkil etishda harakatli o’yinlarni o’tkazib turish shartdir. Ular kunning har xil vaqtida va jismoniy tarbiya mashg’ulotlarida o’tkaziladi. Tarbiyachi tomonidan o’tkaziladigan, guruh harakatli o’yinlar 10 minutgacha davom etadi. Ertalab, nonushtaga qadar, bolalarni qiziqtiradigan, kam harakatli o’yinlar o’tkaziladi.
Nonushtadan keyin o’tiladigan mashg’ulot (rasm chizish, narsa yasash, ona tili, sanoq va hokazo) boladan uzoq vaqt bir holatda turishni va diqqatni bir joyga to’plashni talab etsa, u vaqtda individual va kichik guruhlarga bo’linib, uncha katta bo’lmagan jadallikdagi harakatli o’yinlarni (xalqaga tashish, kegli, ashula aytib o’ynaladigan o’yinlar va hokazo) o’ynash maqsadga muvofiqdir.



Nonushtadan keyin o’tiladigan mashg’ulot (rasm chizish, narsa yasash, ona tili, sanoq va hokazo) boladan uzoq vaqt bir holatda turishni va diqqatni bir joyga to’plashni talab etsa, u vaqtda individual va kichik guruhlarga bo’linib, uncha katta bo’lmagan jadallikdagi harakatli o’yinlarni (xalqaga tashish, kegli, ashula aytib o’ynaladigan o’yinlar va hokazo) o’ynash maqsadga muvofiqdir.




Fanlar bo’yicha o’tkaziladigan mashg’ulotlar vaqtida tarbiyachi bir necha oddiy mashqlar (jismoniy tarbiya daqiqasi)ni bajarish mumkin. Bu mashqlar xona bo’ylab harakat qilishni nazarda tutmaslik kerak, ular stol atrofida o’tirib yoki oraliqda (bo’g’imlarni aylantirish, qo’llarni silkitish, boshni burish, cho’qqayish, engashish, burilish va hokazo). Mashg’ulotlar orasidagi vaqtda mashqlar bilan ko’p shug’ullanmaslik kerak.



Bolalarda ham, tarbiyachida ham muomalali bo’lish, fikr almashish, navbatdagi mashg’ulotga tayyorlanish uchun bo’sh vaqt qolishi kerak.Sayr vaqtida (ham ertalabki, ham kechqurun) harakatli faoliyat bilan faol shug’ullanish maqsadga muvofiqdir. Tarbiyachi sayr vaqtida bolalarning har xil o’yinlar: harakatli, qurilish, mazmunli rollarga bo’linib o’ynaladigan o’yinlar o’ynashlarini, sport mashqlarida qatnashishlarini kuzatib turadi. Yugurish, sakrash bilan bajariladigan jadal harakatli o’yinlarni sokinroq o’yinlar bilan navbatlashtirib turish muhimdir.




Maydonda tarbiyachi rahbarligida bolalar bilan o’tkaziladigan harakatli o’yinlar ikki reja asosida amalga oshiriladi. Tarbiyachi bolalarning qiziqishi bo’yicha harakatli o’yinlar o’ynash uchun boalarga mustaqil sur’atda uncha katta bo’lmagan guruhlarga birlashishni taklif etadi, boshlovchi tanlashda ularga yordam beradi, qoidani eslatadi, boshlagan o’yinni davom ettirganlarni rag’batlantiradi, bunday o’yinlarga tabiatan vazmin, uyatchan bolalarni kiritishga harakat qiladi. Shu bilan birga har kuni sayr vaqtida tarbiyaviy ishning rejasi ostida bitta yoki bir nechta harakatli o’yinlar o’tkazadi



Katta guruhda jomoa bo’lib o’ynaladigan harakatli o’yinlarni tashkil qilish ko’p vaqt olmaydi. Bolalar bu o’yinlarni yaxshi ko’radilar. Ishoraga qarab o’yinni hammalarining yig’ilishlarini oldindan ular bilan kelishib olish mumkin.
O’yinda hamma bolalarni ishtirok ettirishga intilar ekan, tarbiyachi bolalarning ijodiy o’yinlariga hurmat bilan qarashi kerak. Agar bolalardan birontasi o’yin vaqtida o’zining ijodiy o’yini bilan band bo’lsa, uni harakatli o’yinga ishtirok etishga majbur qilmaslik kerak. U bilan biroz qiyinroq individual holda o’ynash mumkin.