Paxta va kanop uslubiy qo'llanma 2017 Yangi

 
O`zlashtirish uchun savollar. 
1.
Paxta tolasining chiziqli zichligi deganda nimani tushinasiz? 
2.
Tolaning mikroneyr ko'rsatkichlari deganda nimani tushinasiz? 
3.
Chziqli zichlik tushunchasi nima uchun fanga kiritilgan? 
4.
Mikroneyr ko'rsatkichlar nima uchun fanga kiritilgan?
 
 
 
 
 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

17-mavzu. Paxta momig'idan namuna tanlab olish usuli (2-soat) 
 
 
Darsning maqsadi: 
paxta momig'idan namuna olish tartibi jumladan to'da, 
namuna, nuqtadan olingan namuna hamda birlashtirilgan namuna olishni o'rgatish.
 
To'da bir kuzatuv xujjati bilan rasmiylashtirilgan sifati bir xil bo'lgan paxta 
momig'ining ma'lum miqdori; 
Namuna – paxta momig'ining nazorat uchun tanlab olingan ma'lum miqdori. 
Nuqtadan olingan namuna – ma'lum joydan bir vaqtda olingan paxta
momig'ining miqdori. 
Birlashtirilgan namuna – bir to'dadan tanlab olingan nuqtadan olingan
namunalar yig'indisi. 
Sinash uchun namuna – birlashtirilgan namunadan olingan va belgilangan 
usulga oid sinash o'tkazish uchun tayyorlangan paxta momig'ining miqdori. 
Namuna tanlab olish. 
Toylanmagan momiqdan namuna tanlab olish. Paxta tozalash zavodlarida ko'l 
bilan linterlarning kondensori lotogidan ular ishi jarayonida xar bir soatda namuna 
tanlab olinadi. Momiq qatlamning xar xil joyidan beshta nuqtadan olingan namuna
tanlanadi. Nuqtadan olingan namuna massasi 50 gr atrofida. Bir to'dadan tanlab 
olingan namunalar namligi saqlanadigan qilib, qopqog'i zich yopiladigan sig'imi 1-2 
kg namuna joylashadigan idishga solinadi. 
Agar momiqning namligini o'lchash mo'ljallanmagan bo'lsa, namunani istalgan 
idishga solish mumkin. Toylangan momiqdan namuna tanlab olish. Namunalar sinash 
uchun tanlangan toylardan olinadi. Sinash uchun tanlangan toylarning soni, agar 
yetkazib berish shartlari bo'yicha boshqa talablar quyilmagan bo'lsa 645 bo'yicha 
aniqlanadi. Toyning belgi qo'yilgan qismini buzmagan xolda qavariq tomonidagi ikki 
tasma orolig'idan o'rama mato 20-25 sm uzunlikda qirqiladi. Agar muayyan sharoitda
mumkin bo'lsa va ruxsat etilsa namuna oson olinishi uchun bir yoki bir necha marta 
yechiladi. Paxta momig'ining 3-5 sm li yuqori qatlami olinib bir chetga qo'yiladi. 
Qo'l yordamida yengil urilib, massasi 100 gr bo'lgan, kengligi 10-12 sm li Qatlam 
ko'rinishida nuqtadan olingan namuna olinadi. Nuqtadan olingan namuna orasiga 
zavod kodi, to'da va toyning tartib raqami ko'rsatilgan yorliq qo'yiladi. Xar xil 
toylarning nuqtalardan olingan namunalar qatorlanib, o'rov qog'oziga bir qavat qilib 
taxlanadi va barchasi bir o'ramga o'ralib, ustiga zavod kodi to'da tartib raqami 
yoziladi. Namlikni aniqlash uchun nuqtadan olingan namunalar qopqog'i zich 
berkitiladigan idishga yoki polietilendan yasalgan idishga solinadi.