Патологик



Download 3,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet209/268
Sana25.02.2022
Hajmi3,19 Mb.
#277157
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   268
Bog'liq
Haqberdiyev - Patologik fiziologiya

 
 


416 
18.5. 
ЮТИШНИНГ БУЗИЛИШИ 
 
Ютиниш – мураккаб рефлектор акт бўлиб, рефлектор ва ихтиёрий фазадан 
ташкил топган. 
Ихтиёрий фаза тилнинг жароҳатида, баъзи психик ўзгаришларда бузилади. 
Рефлектор фазанинг бузилиши томоқ оғизнинг шиллиқ парда рецепторларининг 
жароҳатлари (ангина), ютиш мушокларининг спазми (қоқшол, қутириш), 
ларингоспазм (спазмофилияда бузилади). Ютиш актида иштироқ этувчи мушакларга 
нервлардан импульсларни ўтказилиши ботулизмда қйинлашади. Ютишнинг ўта 
қийинлашишига механик тўсиқлар сабаб бўлади (ёт жинслар, ўсма, чандиқ). 
Сувни ютилишининг қийинлаши ютишни бузилишларда яққол кўриш мумкин, 
чунки бурунга ва трахеяга олиб келувчи тешикларнинг ёпилиши зарур, бунинг учун 
ютиш аппаратининг мушаклари интенсив қисқариши керак. 
Оғир ҳолларда, масалан, кутуришда, сувни ютилиши ўта қийинлашади, шунинг 
учун сувдан кўрқишга олиб келади. Ютишнинг бузилиши жуда хафли, айниқса 
болалар ёш вақтида, чунки бу ҳолат сўлак еки овқат зарраларининг нафас трактига 
тушади ва у ерда аспирацион превмонияни келтириб чиқаради. 
Ютишнинг бузилиши натижасида овқатни бурун-томоқ йўлига тушиши пайдо 
бўлади (рефлекс) ва у аксиришга, йўталишга олиб келади ва нафас олиш бузилади. 
18.6. 
ҚИЗИЛЎНГАЧ ФУНКЦИЯЛАРИНИНГ БУЗИЛИШИ 
 
Ёш болаларда овқатни қизилўнгачдан ўтишини қийинлашишига ўйин пайтида 
тасодиф (тўсатдан) ютиб юборилган ёт жисмлар, таначаларни ушланиб қолиши (пул, 
танга, гўшт ва балиқ суякларини ва бошқалар) сабаб бўлади. 
Озиқ-овқатни қизилўнгачдан ўтишини бузилиши унинг торайишида кўриш 
мумкин. Қизилўнгачнинг торайиши унинг куйишида ва ундан сўнг чандиқланиб 
қолишида, бу эса болаларда 1 ёшдан то 3 ёшгача бўлганда кузатилади. Куйиш 
кўпинча тасодифан болаларнинг заҳарли кимёвий моддаларни истеъмол қилишида ва 
уларни эҳтиётсизлик билан сақланганда ривожланади. Чуқур оҳиригача даволанмаган 
қуйишларда жараен чандиқланиши билан кечади, бу эса нафақат қаттиқ, балки 
юмшоқ овқат моддаларини ейишни қийинлаштиради.
Қизилўнгач патологияси эзофагогастрал сфинктерларнинг етишмовчилигида, 
бу эса адашган нерв фаолиятининг камайишида, гастриннинг етарлича ишлаб 
чиқармаслигида, баъзи бир туғма аномалияларда (қисқа қизил ўнгач) ривожланади. 
Сфинктер етишмовчилиги оқибатида гастро-эзофагал рефлюкс учун шароит 
туғилади-ошқозондаги моддалар қизилўнгачга ўтиш кузатилади. Ошқозоннинг 
кислоталик таркиби қизилўнгачни шикастлайди, бу эса унинг яллиғланишига олиб 
келади (эзофагит). Қизилўнгачнинг пастки қисмида петик етарлича ривожланмаган, 
шунинг учун болани эмизгандан сўнг қайт қилиш кузатилади. Бу эса боланинг 
бетартиб овқатлантирганда кузатилади. 

Download 3,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   268




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish