Patogen anaeroblar. Ma’ruza mashg‘ulotini o‘qitish texnologiyasi

Chidamliligi. Mikrobning sporalari, vegetativ shakliga nisbatan chidamliroqdir. Chiriyotgan jasadlarda sporalar 3 oy, qon va to’qima qoldiqlari aralash tezakda 6 oy, nosog’lom xududdagi suv havzalari tubida 10 yildan ortiq saqlanadi. Tuproqda sporalar 20-25 yilgacha hayotchanligini saqlab qoladi. Qulay sharoitlarda tuproqda vegetativ shaklga o’tib, rivojlanishi mumkin. Qaynatganda -2 soatgacha, 110⁰C da 40 daqiqa, quritilgan holda 18 yil saqlanadi. Sulema eritmasi (1:500) sporalarni 10 daqiqadan keyin, 3% formalin eritmasi 15 daqiqadan keyin, 6% li natriyli ishqor 6-7 kunda, 12% lisi 24 soatda o’ldiradi.
Patogenligi. Tabiiy sharoitlarda qoramol va qo’ylar kasallanadi.Echki, buyvol, bug’ilar kam kasallanadi. Qoramollar 3 oylikdan 4 yoshgacha bo’lgan davrda ko’proq moyil bo’lishadi. 4 yoshdan katta hayvonlar immunitet hosil qiluvchi subinfeksiya tufayli, 3 oygacha bo’lgan buzoqlar kollostral immunitet hisobiga kasallikka chidamli bo’ladi. Ot va eshaklar qorasonga moyil emas, ba’zan cho’chqalarda kasallik uchrab turadi. Tuyalar tabiiy sharoitlarda kasallanmaydi, sun’iy kasallik chaqirish mumkin. It va mushuklar kasallikka moyil emas. Baliqlar qorason bilan kasllsganliklari to’g’risida ma’lumotlar bor (F.I.Kagan,1976). Odamlar qorason qo’zg’tuvchisiga moyil emas. Laboratoriya hayvonlaridan dengiz cho’chqasi ko’proq moyildir.
Patogenezi. Qo’zg’atuvchi organizmga oziqa bilan ko’proq yozda, hayvonlar yaylovga haydalganda tushadi. Sporalar organizmga shikastlangan shilliq qavatlar, teri yuzasi orqali hashorotlar chaqqanida kiradi. Mikrob oshqozon- ichak traktidan teri osti kletchatkasi va mushaklarga , ayniqsa gematoma, ezilgan yoki uzilgan to’qimalar, nekrozli qismlarga o’tib ko’payadi, shishlar paydo bo’ladi. Unda karbonat angidrid, vodorod va boshqa gazlar hosil qilib, qirsildoq ovoz beradi. Ba’zan kasallik karbunkula hosil qilmay, septik ko’rinishda o’tishi mumkin.
Antigen tuzilishi. Qorason qo’zg’atuvchisi antigenlari tarkibida termostabil somatik O – antigen va termolabil xivchinli H- antigenlar ajratilgan.
Immunitet. Yirik shohli hayvonlar va qo’ylarda tabiiy immunitet yo’q, lekin yoshi katta bo’lgani sari kasallikka sezuvchanligi kamayadi. Kasallanib sog’aygan hayvonlarda aktiv immunitet paydo bo’ladi. Qorasonda immunitet antitoksik va antimikroblidir.