Адабиётлар
1.
Дьяконов В.П. Maple 6: учебный курс. СПб.: Питер, 2001
2.
Прохоров Г.В., Леденев М.А., Колбеев В.В. Пакет символьных
вычислений Maple V. М.: Петит, 1997.
TA’LIMDA ZAMONAVIY INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR.
o’qit. Ergasheva Z.A, talaba Nurullayev N. (SamDChTI)
Zamonaviy sharoitlarda jahon fani va innovatsiya faoliyatining yutuqlaridan
keng foydalanish davlat va jamiyat hayotining barcha sohalarini izchil va barqaror
rivojlantirishning, mamlakatning munosib kelajagini barpo etishning muhim omili
bo‘lib bormoqda. Bugungi kunda ilm-fan, texnika va ishlab chiqarish sohalarining tez
sur`atlarda jadallik bilan rivojlanishi ta`lim tizimi xodimlaridan ta`lim tarbiya sifatini
mazmun jihatdan yangi bosqichga ko`tarishni talab etib, har bir tizim xodimi, ayniqsa
o`qituvchilar zimmasiga yanada yuksak ma`suliyat va vazifalarni yuklaydi.
Zamonaviy kompyuter texnologiyalaridan foydalanib dars o`tish yangi ta’lim
standartiga aylanmoqda. Multimediali darsliklar yaratishda ishlanmalarni metodik
ta’minlash muhim ahamiyatga ega. Multimedia – darsliklar o’qitishning barcha
bosqichlarini avtomatlashtirishga qaratilgan, ya’ni o’quv materialini tushuntirishdan
boshlab to bu bilimni nazorat qilish va yakuniy baho qo’yishgacha. Bundan barcha
asosiy o’quv materiali yorqin, qiziqarli, mazmunli o’yin shakliga keltirilgan,
grafikadan, animatsiyadan, shuningdek interfaol, ovoz jo’rligi, videolavhalar qo’shib
keng foydalanilgan multimedia shaklida o’tkaziladi. Elektron darslik – bu nafaqat
majmuali, shuningdek yaxlit didaktik, uslubiy va interfaol dasturli tizim bo’lib, u
o’quv materialining murakkab joylarini axborot yetkazishning turli shakldagi,
shuningdek ularni multimedia vositalarida imitatsiyalash yordamida ilmiy tadqiqot
usullari to’g’risida ma’lumot beradi. Bunda o’quv materialini tushunarli, yorqin va
ko’rgazmali yetkazish hisobiga o’zlashtirish imkoniyati oshadi. O’qitish jararayoni
ancha muvaffaqiyatli kechadi, chunki u ob’yekt va hodisalarni bevosita kuzatish
imkonini beradi. O’qitishning umumiy qonuniyatlariga doir didaktik aspektlar va u
yoki bu aniq fan yoki fanlar guruhini o’qitish xususiyatlarining uslubiy aspektlari
o’zaro va elektron darslik dasturiy ta’minoti masalalari bilan uzviy bog’langan.
Kompyuterli darslik- odatdagi darslik, ma’lumotnoma, masalalar to’plami va tajriba
praktikumi xususiyatlarini umumlashtiradi Elektron darslik barcha asosiy
funksiyalarni, ya’ni nazariy materiallarni yetkazish, dastlabgi olingan bilimlarni
qo’llashni (mashq topshiriqlarini bajarish) tashkil etish, o’zlashtirish darajasini
nazorat qilish (teskari aloqa) mustaqil ta’lim olishga yo’naltirilgan topshiriqlardir.
Ta’lim jarayoni yangi usulda yuqori darajada o’tadi, chunki elektron darslik
o’rganuvchi uchun qulay tezlikda ishlash, takrorlash va o’rgatuvchi, bu holda
kompyuter, ya’ni moslashgan ko’rish va eshitish obrazlari oqimini qabul qiladi,
bunda unga nafaqat axborot, balki emotsiyali ta’sir ham o’tkazadi. «Eshitganimni
yoddan chiqaraman, ko’rganimni eslab qolaman, mustaqil bajarsam tushunib
yetaman»,- buyuk faylasuf Konfutsiyga tegishli bu hikmatli so’z yuqoridagi
fikrlarimizga dalildir. Multisensorli ta’lim nazariyasi asoslarga ko’ra konkret
o’quvchi uchun qulay usuldan maksimal darajada foydalanish kerak. Axborotlarni
102
vizual vositalardan foydalanib yaxlit yetkazib berish o’qitishning eng jadal
shakllaridan hisoblanadi. Videografik, matnli va muzikali – nutqli material
yordamida individual dialogli kommunikatsiya shunchalik jadalki, u o’qitish
jarayonini maksimal yengillashtiradi, gipermuhit foydalanuvchiga axborot ta’siri
imkoniyatini kengaytiradi va o’rganuvchini o’qish jarayoniga bevosita jalb qiladi:
o’rganiladigan materialni yaxshi va chuqur tushunish, o’rganuvchini yangi bilimni
o’zlashtirishga qiziqtirish, o’qitish vaqtini ancha qisqartirish, materialni uzoq muddat
yodda saqlash va boshqalar. Zamonaviy texnologiyalar qo‘llanilgan mashg’ulotlar
o‘quvchilar egallayotgan bilimlarni o‘zlari qidirib topishlariga, mustaqil o‘rganib,
tahlil qilishlariga, xatto xulosalarni xam o‘zlari keltirib chiqarishlariga qaratilgan.
O‘qituvchi bu jarayonda shaxs va jamoaning rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va
tarbiyalanishiga sharoit yaratadi, shu bilan bir qatorda, boshqaruvchilik,
yo‘naltiruvchilik vazifasini bajaradi. Chunki, hozirgi davrda sodir bo‘layotgan
innovatsion jarayonlarda ta’lim tizimi oldidagi muammolarni hal etish uchun yangi
axborotni o‘zlashtirish va o‘zlashtirilgan bilimlarni o‘zlari tomonidan baholashga
qodir, zarur qarorlar qabul qiluvchi, mustaqil va erkin fikrlaydigan shaxslar
kerak.Shuning uchun ham, ta’lim muassasalarining o‘quv-tarbiyaviy jarayonida
zamonaviy o‘qitish uslublari - interfaol uslublar, innovatsion texnologiyalarning o‘rni
va ahamiyati beqiyosdir. Pedagogik texnologiya va ularning ta’limda qo‘llanilishiga
oid bilimlar, tajriba o‘quvchilarni bilimli va yetuk malakaga ega bo‘lishlarini
ta’minlaydi.Bu o’rinda, innovatsion texnologiyalar takomillashuvining yoshlar
ongiga turli ta’sirlari mavjud. Buning isbotini boshqa rivojlangan chet el
mamlakatlari tajribasida ko’rishimiz mumkin. Zamonaviy hayotga bog’langan holda,
o’tmishini, o’zligini unutib qo’yayotgan yoshlar hayotimizda uchrab turibdi.
Xulosa qilib aytganimizda, innovatsion faoliyat – bu ilmiy izlanishlar,
ishlanmalar yaratish, tajriba – sinov ishlari olib borish yoki boshqa fan-tеxnika
yutuqlaridan foydalangan holda yangi tеxnologik jarayon yoki yangi
takomillashtirilgan mahsulot yaratish bo`lib, uning pragmatik xususiyati shundaki, u
g`oyalar maydonida ham va alohida bir sub'еktning harakat maydonida ham amalga
oshirilmaydi, balki bu faoliyatni amalga oshirish tajribasi kishilar hayotida
hammabop bo`ladigan holdagina haqiqiy innovatsion hisoblanadi. Innovatsion
faoliyatning asl mazmuni amalda yangi tеxnologiyaning shakllanishi bo`lib, uning
natijasi innovatsiya sifatida yuzaga kеlgan ixtironi–loyihaga, loyihani –
tеxnologiyaga aylantirishga yo`naltirilgan faoliyatdir.
Do'stlaringiz bilan baham: 
