79
Kirish
Yangilanayotgan pedagogik tafakkur va oliy ta‘lim muassalarida
badiiy kulolchilik fanini o‗qitishning badiiy – ijodiy asoslari yangilanayotgan
milliy kasbiy ta‘lim (amaliy san‘at va muxandislik grafikasi) talabalari asosida
ta‘lim jarayonida ro‗y bergan, berayotgan va bo‗lishi muqarrar o‗zgarishlarning
asosiy xususiyatlarini ilmiy-nazariy tomonidan umumlashtirish extiyoji paydo
bo‗ladi. Kasbiy ta‘lim (amaliy san‘at va muxandislik grafikasi) ta‘limining asosiy
masalalarnini hal etmay turib uning zaruriy masalalarini to‗g‗ri echish mushkuldir
chunki ushbu jarayon orqali shaxs ma‘naviyati shakllana boradi.
Badiiy kulolchilik fanini o‗qitishning asoslarini belgilash,ta‘limning
maqsadi,vazifalari va mazmuni tushunchalarini yangicha pedagogik tafakkur
nuqtai nazaridan izohlash, Kasbiy ta‘lim (amaliy san‘at va muxandislik grafikasi)
ta‘lim jarayonida talaba – o‗qituvchi munosabati harakterini ko‗rsatish. Badiiy
kulolchilik darslari orqali ustoz va shogirt udumi asosida talabalarda ma‘naviyat
ruhini shakllantirish vositasi ekanini asoslashga alohida e‘tibor qaratishi maqsadga
muvofiqdir.
Yangilanayotgan Badiiy kulolchilik fanini milliy asoslarga tayanishi,
o‗ziga hos ruxiyat soxibi bo‗lishi xalq vakillari bilan, alohida qadriyatlar tizimiga
muvofiq yashayotgan kishilar qatlami bilan ish ko‗rayotganini hamisha yodda
tutishi lozim. Bu esa badiiy kulolchilikning ijodiy tushunchalarini anglash va
badiiy ta‘lim-tarbiyaning mazmunini yoritishda maqsaadga muvofiqdir. Zero
kulolchilik tajribalariga e‘tiborli bo‗lishda ham, badiiy kulolchilik va umuman
kulolchilikdan meros qolgan buyumlarni his etishda ham, tarbiyaviy tadbirlarning
ijodiy, ruhiy, jismoniy muhitlarni his qilish xam, nazariy bilimlarni amalda
qo‗llashda ham kulochilikning o‗rni beqiyosdir. Aniq maqsadi bo‗lmagan
pedagogika yaqin o‗tmishda bo‗lgani kabi muvaffaqiyatsizlikka mahkumdir.
Pedagogik tadbirlar, tarbiyashunoslikka doir qarashlar faqat milliylikka
tayanilgandagina, ta‘lim-tarbiya ob‘ektlari va sub‘ektlarining milliy xususiyatlarini
hisobga olib ish yurita bilgandagina o‗z oldiga qo‗ygan natijalarga erisha oladi.
CHunki ,pedagogik tadbir umuman odamlarga emas, balki muayan millatga
80
mansub aniq odamlarga tadbiq etiladi. Bu muayyan millat dunyoga bugun kelgani
yo‗q va o‗zining tarixiy umri davomida o‗ziga xos ijtimoyi tajriba ortirgan,
ma‘naviy qadriyatlari, joylashgan muhiti, iqtisodiy, siyosiy va madaniy sharoitiga
ko‗ra ruhiyatlar tuzilishiga ega. Pedagogika o‗zi talqin etmoqchi bo‗lgan
g‗oyalarni ana shu tajribalar, qadriyatlar, psixologiyadagi o‗ziga hosliklar ustiga
qursagina biror ijobiy natijaga erishadi.
―Badiiy kulolchilik‖ o‗quv fani bo‗yicha ta‘lim texnologiyasi amaliy
mashg‗ulotlarni loyixalash texnologiyalari asosida ishlab chiqilgan.
Mazkur qo‗llanma kirish, ta‘lim texnologiyasining konseptual asoslari
hamda amaliy mashg‗ulotlarda o‗qitish texnologiyalaridan tarkib topgan.
Ta‘lim texnologiyasining konseptual asoslari bo‗limida ―Badiiy
kulolchilik‖ o‗quv fanini o‗qitishning dolzarbligi asoslangan mazkur fanning
tuzilmasi keltirilgan hamda semestr bo‗yicha mazmuni ochib berilgan. SHu bilan
birga o‗qitish, kommunikatsiya, axborot va ta‘lim jarayonini boshqarish usullari va
vositalarining konseptual asoslari yoritilgandir.
Bundan tashqari o‗qitish texnologiyalari loyixalashtirilgan.
Amaliy mashg‗ulotlarini olib borishning kirish-ma‘ruza, mavzular asosan
xom ashyo bilan ishlash, muammoli almashuv, vizuallashtirilgan amaliy
mashg‗ulot va yakunlovchi asar ko‗rinishlari qo‗lanishlari.
Individual tarzda yoki guruhda bajarilishi, vaziyatli ishlanma – keys-
stadiyalari
usuli,
nazariy
bilimlar asosida bilim va ko‗nikmalarini
individualashtirishga yo‗naltirilgan amaliy topshiriqlarning bajarilishi.
Ma‘ruza va amaliy mashg‗ulotlarning bu tarzda olib borilishi o‗quv
jarayonining qiziqarli va jonli bo‗lishiga olib keladi.
Mazkur ta‘lim texnologiyasi barcha badiiy kulolchilik O‗quv darsini olib
borishda o‗qituvchi tomonidan qo‗llanishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: