O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Quyosh ma’budi, yaylovlar sohibi Mitra 
qasidasida adolat va 
adolatsizlik, sadoqat va xiyonat, e’tiqod va e ’tiqodsizlikning bu hayotda 
sodir bo‘lishi va Mitra bu hayotdagi har qanday illatlarga qarshi ayov- 
siz kurashchi etib tasvirlanadi. “Uni hech kim aldayolmaydi, hech kim 
yo‘ldan chalg‘itolmaydi”, deyiladi daftarda. Mitraning tamoyili shun­
day: 
kazzoblami, lafzsizlami, xiyonatkorlami kechirmaydi. Uning uc­
hun 
chinakam zotlar bor:
35

---

Ul so‘zida sobitlami,
Lafzi halol kimslami 
Falokatdan saqlagaydir,
Halokatdan saqlagaydir 
(186-bet).
Mitra-jasoratliligi, o‘z ahdiga sodiqligi bilan ajralib turadi. U dev- 
laming kallasini majaqlashga, e’tiqodsiz, ahdida turmaydiganlami ja- 
zolashga qodir, yolg‘onchi, subutsizlarga shafqatsiz, afsungarlarni yo‘q 
qilib tashlaydi. Mitraga sig‘inganlaming mamlakati darvozalarini mus- 
tahkam qiladi, odamlaming hayoti farovon bo‘lishini ta’minlaydi, ular­
ga suruvlar in’om qiladi, u yaxshilarga - yaxshi, yomonlarga - yomon. 
Kazzoblami bor narsasidan mahrum qiladi. Uni tan olmaganlarga shun­
day g‘azabini sochadiki, ulaming yaylovlari g ‘azabga to‘lib-toshadi. 
Uni tan olganlarga esa zarracha zarar yetkazmaydi. Mitra yetib borgan 
mamlakatlaming vodiylari va yaylovlari podaga to'ladi, odamlaru joni- 
vorlar o‘sha mamlakatda emin-erkin yashaydi. U cheksiz qudrat sohibi, 
ulugVor ilohdir. Shu bois:
Biz Mitrani e’zozlaymiz,
Biz Mitrani e’zozlaymiz,
Qachon borar esa ellar, yurtlar sariga,
Qachon qoim bo‘lsa mulku mamolik aro,
Biz Mitrani e’zozlaymiz.
Urush va G‘oliblik ilohi Vartragnaga bag‘ishlangan qasida ham bor. 
Vartragna Zardusht qoshida o‘n marta paydo bo'ladi va har safar paydo 
bo‘lganda, boshqa-boshqa qiyofada zohir bo‘ladi: shamol qiyofasida, 
oltin shoxli novvos, oppoq uchqur tulpor, bo‘ron singari nortuya, qo- 
bon, o‘n besh yoshli yigitcha, mifologik Varagni qush, tog1 qo‘chqori 
qiyofasida, yovvoyi echki va nihoyat, ajoyib er yigit qiyofasida. Har bir 
qiyofaga kirganda, u qudratli bo‘ladi, uni hech kim o ‘ldirolmaydi.
Bu daftarda yana saxovatli taqdir va baxt ma’budasi Asha qasidasi, 
baxt va qudrat sohibi Huvamoga bag‘ishlangan qasida ham bor.