Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Morfologiyasi va tinktorial xususiyatlari.
Mikoplazma kokk, diplo kokk, halqa, 
ip, yulduz, disk yoki shingilsimon shakllarda bo‘ladi. O‘lchami har xil 125-250 nm. 
Ayniqsa bulonli kulturalarda polimorfizm yaxshi rivojlangan. Qo‘zg‘atuvchi bakterial 
filtrdan o‘tadi. Mikoplazmalar Roma novskiy Gimza usullarida yaxshi bo‘yaladi. 
Kultural xususiyatlari
. pH 7,8-8,0 suyuq va zich maxsus oziqa muhitlarda ( 8% 
zardob qo‘shilgan Marten buloni va agari) o‘sadi. 
M. mycoides
– aerob, optimal o‘sish 
harorati 37
0
S. Suyuq muhitda 2-3 kundan keyin yengil loyqalanish paydo qiladi. 
zardobli agarda- shilimshiq qoplama shaklida o‘sadi. Tovuq homilasida ham o‘sadi. 
Biokimyoviy xususiyatlari
. Jelatinani eritmaydi, indol hosil qilmaydi, glyukoza, 
mannit, kraxmal, glikogenlarni parchalaydi. Kultura filtrati ot eritrositlarini lizisga 
uchratadi. 
Biosinov 
gumonli hollarda qo‘yiladi. Bu maqsadda buzoqlar terisi ostiga 
zararlanadi. Laboratoriya hayvonlari kasallikka moyil emas. Ijobiy natijada buzoqlar 2-

---

92 
7 kunlari kasallanadi. Tana harorati 40-41
0
C, zararlangan joyda flegmona paydo 
bo‘ladi, regionar limfa tugunlarga o‘tib, organizmning umumiy intoksikasiyasi 
rivojlanadi. 17 kundan keyin buzoq o‘ladi. 
Serologik diagnostika. 
Yalpi tekshirishlar uchun KBR qo‘llaniladi. Reaksiya 
umumqabul qilingan usulda qo‘yiladi. Antigen sifatida qo‘zg‘atuvchining bulonli 
kulturasi yoki limfa ishlatiladi. 
Chidamliligi. 
Qo‘zg‘atuvchisi tashqi muhit ta‘siriga uncha chidamli emas. 
Quritganda, quyosh nuri ta‘sirida 5 soatdan keyin o‘ladi. O‘yuvchi natriy, formalin, 
xlorli yoki yangi so‘ndirilgan ohak odatdagi konsentrasi yada yaxshi ta‘sir qiladi. 
Immunitet.
Kasallanib sog‘aygan hayvonlarda uzoq muddatli immunitet paydo 
bo‘ladi. Emlangan hayvonlarda ham quvvati 2 yilgacha yetadigan immunitet hosil 
bo‘ladi.
Diagnozi.
Laboratoriya tekshiruvi natijalariga asoslanib qo‘yiladi. 
Laboratoriyaga tekshirish uchun kasal hayvonlardan bronxial shilimshiq, sut bezlari 
sekreti, siydik, o‘lganlaridan plevra ekssudati,