Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Immunitet.
Kasallanib sog‗aygan hayvonlarda antitelolar hisobiga mustahkam, 
davomli immunitet hosil bo‗ladi (gomologik serovarlarga). Kasal hayvonlar qon 
zardobida kasallikning 3 - 5 kunlari 1:500 – 1:1000 va undan yuqori titrlarda 
agglyutininlar aniqlangan, u bir necha yillar davomida saqlanib qoladi. Geterogen 
serovarlari bilan reinfeksiya paydo bo‗lishi mumkin. Rekonvalesentlarning zardoblari 
preventiv xususiyatga ega. Hayvonlarda davomli leptospira tashuvchanlik aniqlangan, 
shuning uchun infeksion immunitet haqida gapirish mumkin. Streptomisin emlagandan 
keyingi immunitetga ta‘sir etmaydi. Demak, bu infeksiyada mustahkam (steril va 
nosteril) immunitet bo‗lishi mumkin. 
Diagnoz.
Laboratoriya diagnozi: 1) to‗g‗ri qorong‗i maydonda mikroskopda 
ko‗rish; 2) gemourinokul‘tura ajratish; 3) biosinov qo‗yish; 4) serologik tekshirishlardan 
iborat.
Laboratoriyaga tekshirish uchun kasal hayvondan 5-10 ml qon (3-5 kuni), siydik, 
tashlangan homila yuboriladi. O‗lgan mayda hayvonlarning jasadi, yirik hayvonlardan 
yurak, parenximatoz organlardan bo‗lakchalar, buyrak, siydik xaltasi bog‗langan holda, 
orqa miya suyuqligi yuboriladi. Siydik ertalab yem-xashak berishdan oldin olinadi. 
Patmaterial laboratoriyada 6 soatdan kechiktirilmay tekshirilishi kerak. 
Mikroskopik tekshirishlar uchun ezilgan tomchi usulida preparatlar tayyorlanib, 
qorong‗ilashtirilgan kondensorda ko‗riladi. 

---

84 
Patmaterialdan oziq muhitlarga ekib, ekmalar 28-30
0
C da termostatda uch oy 
davomida 
o‗stiriladi
. 
Leptospiralar o‗sganda muhitning tashqi ko‗rinishi o‗zgarmaydi. 
Shu sababli
ekmalarda leptospiralarning o‗sganini bilish uchun 3, 5, 7, 10 kundan keyin, 
so‗ngra har 5 kundan keyin 
har bir probirkadagi 
ekmalardan ezilgan tomchi usulida 
preparatlar tayyorlab ko‗riladi. Leptospiralar ko‗proq 5-20 kunda, ba‘zan 1-2 oy, kam 
hollarda 2-3 oydan keyin o‗sadi. Leptospira kulturasini uzoq saqlash uchun ularni har 
10-15 kunda qayta ekib turish kerak. 
Mikroskopik tekshirishda leptospiralar aniqlansa diagnoz qo‗ishda shu bilan 
chegaralanish mumkin.