82.Dispersiya tushunchasini ta’riflang.
Dispersiya, bir yorug'lik nurlarining farkli frekvensiyalarining o'tkazilishining farqli bo'lishi hisoblanuvchi fizikaviy xususiyatdir. Yani, bir yorug'lik nuri, o'tkazishda farkli frekvensiyalarga bo'linadi va har bir frekvensiyali
yorug'likning o'tkazishining tezligi farkli bo'ladi. Dispersiya, optik to'larda yorug'likni o'tkazishning muhim omillaridan biri hisoblanadi. Bu omillar yorug'likni o'tkazishda yorug'likning frekvensiyasiga, shakli va
yo'nalishiga, materialining xususiyatlariga, va polarizatsiyasiga bog'liq bo'ladi. Bu omillar yorug'likni o'tkazishda kuchni pastilashtiradi va yorug'likni so'nggi oqibatlanishida yo'qotishlarga olib keladi. Dispersiya, optik
to'larni ishlatishdagi muhim omillardan biridir, chunki bu omillar yorug'likni o'tkazishda yorug'likning frekvensiyasi va o'tkazishining tezligi orasidagi bog'liqni bilishga yordam beradi. Bu bilim, optik
kommunikatsiyalarda, tibbiyotda, kuzatishda, va boshqa ko'plab sohalarda ishlatiladi.
83.Dispersiyani qanday turlarini bilasiz? Ularni ta’riflang.
Dispersiya, optik to'larda yorug'likni o'tkazishning muhim omillaridan biridir. Optik to'larning dispersiyasi quyidagi turdagi omillar tufayli boshqa-boshqa bo'lishi m-n: 1. Modal dispersiyasi: Modal dispersiya, optik
to'larda yorug'likni o'tkazishda yorug'likning shakli va yo'nalishiga bog'liq bo'ladi. Modal dispersiya, yorug'likning to'g'ri o'rnatilishi b-n bog'liq bo'ladi. Modal dispersiya, uzun masofalarda yorug'likni o'tkazishda kuchni
pastilashtiradi va yorug'likni so'nggi oqibatlanishida yo'qotishlarga olib keladi. 2. Material dispersiyasi: Material dispersiyasi, optik to'larda yorug'likni o'tkazishda yorug'likning materialining xususiyatlariga bog'liq bo'ladi.
Material dispersiyasi, yorug'likning frekvensiyasiga va materialning optik xususiyatlariga bog'liq bo'ladi. 3. Polarizatsiya dispersiyasi: Polarizatsiya dispersiyasi, optik to'larda polarizatsiyasi bo'lmagan yorug'likni
o'tkazishda yorug'likning polarizatsiyasi b-n bog'liq bo'ladi. Polarizatsiya dispersiyasi, yorug'likning yo'nalishiga va polarizatsiyasiga bog'liq bo'ladi. 4. Kattalashtirish dispersiyasi: Kattalashtirish dispersiyasi, optik to'larda
yorug'likni o'tkazishda yorug'likning kattalashtirish indeksiga bog'liq bo'ladi. Kattalashtirish dispersiyasi, yorug'likning frekvensiyasiga va to'g'ri o'rnatilishiga bog'liq bo'ladi. 5. Burchak dispersiyasi: Burchak dispersiyasi,
optik to'larda yorug'likni o'tkazishda yorug'likning burchagini o'zgartirishiga sabab bo'ladi. Burchak dispersiyasi, yorug'likning frekvensiyasiga va burchagini o'zgartirishga sabab bo'ladi. Har bir dispersiya turini tushuntirish
u-n, yorug'likni o'tkazishda bog'liq omillarni va yorug'likning frekvensiyasini, shaklini va yo'nalishini, materialning xususiyatlarini va polarizatsiyasini, kattalashtirish indeksini va burchagini hisobga olish zarur bo'ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |