137. Antennalar xaqida umumiy tushunchalar bering.
Antennalar - elektromagnit to'lqinlarni uzatuvchi yoki qabul qiluvchi qurilmalar. Ular aloqa tizimlari, radar, sun'iy yo'ldosh aloqasi va boshqalar kabi keng ko'lamli ilovalarda qo'llaniladi. Antennalar turli shakl va
o'lchamlarda bo'ladi va antennani tanlash maxsus dasturga bog'liq. Antennalar b-n bog'liq ba'zi umumiy tushunchalar radiatsiya naqshini, daromadni, polarizatsiyani, chastotani va impedansni o'z ichiga oladi. Radiatsiya
sxemasi antennaning yo'nalish xususiyatlarini tavsiflaydi, daromad - antennaning energiyani ma'lum bir yo'nalishga yo'naltirish qobiliyatining o'lchovidir, polarizatsiya - elektromagnit to'lqinning elektr maydonining
yo'nalishini, chastota - antennaning ish chastotasini va impedans - antennadagi elektr toki oqimiga qarshilik o'lchovidir. Antenna, radiolarni yoki havo dalgalarni qabul qilish u-n ishlatiladigan bir necha tizimli elementlardan
iborat bo'lgan elektronik qurilmadur. Ushbu tizimlar havo dalgalari orqali ovozli yoki ovozsiz ma'lumotlarni o'rab turadi va ulardan foydalanish orqali bir nechta maqsadlar u-n ishlatiladi. Antennalar televiziya va radio
adamlari, sputniklar, mobil telefonlar va ko'plab boshqa xizmatlar u-n ishlatiladi. Antennalar umumiy ravishda, ovozli yoki ovozsiz signalni qabul qilish u-n ishlatiladi va ularda mavjud bo'lgan yangi texnologiyalar b-n
har doim rivojlanib boradi. Antenna (lotincha: antenna — hasharot moʻylovi) — elektromagnit toʻlqinlarini fazoga tarqatuvchi (uzatuvchi antenna) yoki qabul qiluvchi (qabul qiluvchi antenna) qurilma. Har qanday
uzatuvchi antennani qabul qiluvchi antenna oʻrnida yoki, aksincha, qabul qiluvchi antennani uzatuvchi antenna oʻrnida ishlatish m-n, chunki ularning hamma elektr xususiyatlari bir xil. Uzatuvchi antenna uzatgich
moslama energiyasini elektromagnit toʻlqinlari energiyasiga, qabul qiluvchi antenna elektromagnit toʻlqinlari energiyasini yuqori chastotali tok energiyasiga aylantiradi. Bundan tashqari, uzatuvchi antenna energiyani
muayyan tekislik va yoʻnalishda tarqatish xususiyatiga, qabul qiluvchi antenna turli yoʻnalishdan keluvchi toʻlqinlarni saralash xususiyatiga ega boʻladi. Qabul qiluvchi antennaning bu xususiyati yoʻnalish boʻyicha tanlash
deyiladi. Antennaning ishlash tarzi ochiqtebranish konturining elektromagnit toʻlqinlarini tarqatishiga asoslangan. Chastotalar diapazoniga qarab antennalar uzun, oʻrta, qisqa va ultraqisqa toʻlqin antennalariga boʻlinadi.
Antennalarning tuzilishi va shakli ularning qanday maqsad u-n moʻljallanganligiga bogʻliq. Uzun va oʻrta toʻlqin antennalarining asosi yetarlicha uzun (va baland), tik oʻrnatilgan oʻtkazgichdan iborat. Past chastotalar
diapazoni u-n moʻljallangan antennalar simlardan yasalgan murakkab moslama (1-rasm), yuksak va ultrayuksak chastotalar diapazoni u-n moʻljallangan antennalar linza va karnay shaklidagi moslamadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |