Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги
104
mamatqobilovashodiya@gmail.com
Maqola
yoki tezis nomi
Xalqaro baholash dasturlari
Hammualliflik‖yo’q
Maqola‖sho’basi‖(yo’nalishi)
Pedagogika
va psixologiya sohasidagi
innovatsiyalar
INTEGRATSIYALASHGAN TA’LIMNI TASHKILLASH VOSITASI
XOLMATOVA MADINAXON – Qo‘qon DPI BT-201
guruh talabasi
(Rahbar: Isaqov Zokirjon)
‚Intergratsiya‛‖ so‘zi‖ lotincha‖ integration‖ – tiklash,‖ to‘ldirish*3,216+,‖ ‚integer‛‖
butun‖ so‘zidan‖ kelib‖ chiqqan‖ bo‘lib,‖ ta’limning‖ eng‖ zamonaviy innovatsiya turiga
kiritish mumkin.
O‘n‖ to‘qqizinchi‖ va‖ yigirmanchi‖ asrlar‖ oralig‘ida‖ pedagogikada‖ kichik‖ maktab‖
o‘quvchilarining‖tabiiy‖muhit‖bilan‖tanishtirishning‖integratsiyalangan‖kursini‖yaratish‖
fikri‖ paydo‖ bo‘ldi,‖ unda‖ boshlang‘ich‖ maktabga atrofdagi
jonli va jonsiz dunyo
haqidagi‖bo‘linmagan‖kursni‖kirgizishni‖talab‖qilishdi.
Integratsiyalash mobaynida bir-biriga‖bog‘liqlik‖hajm‖oshadi‖va‖tartibga‖tushadi,‖
shu‖tizim‖qismlarning‖ishlashi‖va‖o‘rganish‖obyektining‖yaxlitligi‖tartibga‖solinadi.
Boshlang‘ich‖ maktabda‖ integratsiyani‖ amalga‖ oshiruvchi‖ bo‘g‘in‖ vazifasini‖
o‘qituvchining‖ o‘zi‖ amalga‖ oshiradi.‖ U‖ bolalarning‖ arifmetikaga,‖ yozishga,‖ tabiat‖
ko‘pgina‖boshlang‘ich‖tushunchalarga‖va‖yana‖ko‘pgina‖narsalarga‖o‘rgatadi.‖O‘z‖kuch‖
va imkoniyatlari‖ darajasida‖ bu‖ ishni‖ amalga‖ oshiradi.‖ Boshlang‘ich‖ sinflarda‖ bir‖
o‘qituvchining‖dars‖berishini,‖integratsiyaning‖bir‖usuli‖deb‖hisoblasak‖ham‖bo‘ladi.
Integratsiyani‖amalga‖oshirishning‖usullari‖yaxshi‖yoki‖yomon‖bo‘lishi‖mumkin,‖
muammoning mohiyati shundaki,‖ usullarning‖ birlaridan‖ yuz‖ o‘girib,‖ ikkinchisidan‖
barcha‖ darajalarida‖ o‘qituvchilarning‖ (psixologik‖ va‖ fiziologik)‖ yosh‖ xususiyatlarini‖
hisobga oladigan integratsion choralar tuzishni kiritishdir.
Muammoning bunday
qo‘yilishi‖ integratsiyaning‖ turli‖ ta’lim‖ pog‘onalarida‖ turli‖ xususiyatlarga‖ ega.‖
Boshlang‘ich‖ maktabda‖ integratsiyani‖ bir-biriga nisbatan yaqin fanlarni birlashtirish
asosida‖ko‘rish‖maqsadga‖muvofiq.
Birinchi‖ sinfdan‖ boshlab‖ o‘quvchilarga‖ ‖ integratsion‖ ta’lim-tarbiyani‖ o‘quv‖
predmetlari tarkibida‖ o‘quvchilar‖ ongiga‖ singdirib‖ borish‖ o‘z-o‘zidan‖ o‘quvchilar‖
bilimini yanada kengayishiga olib keladi.
O‘qitish‖jarayonida‖fanlarni‖integratsiyalanishini‖amalga‖oshirishda‖boshlang‘ich‖
sinf‖ o‘qituvchilarining‖ imkoniyatlari‖ yuqori‖ sinf‖ o‘qituvchilarinikidan‖ ko‘proqdir.‖
Chunki‖boshlang‘ich‖sinf‖o‘qituvchisi o‘z‖o‘quvchilariga‖‖4‖yil‖davomida‖deyarli‖barcha‖
fanlardan‖o‘zi‖bilim‖berib‖boradi.
Boshlang‘ich‖ sinflardagi‖ integratsiyalashadigan‖ barcha‖ fanlar‖ spiral‖ asosida‖
shakllanadi. Bu qurilmani tashkil qilishda‖o‘qituvchining‖asosiy‖vazifasi‖qo‘yi‖sinflarda‖
qisman‖ tanishtirib‖ o‘tilgan‖ o‘quv‖ materiallariga‖ o‘rni‖ kelganda‖ qaytishdan‖ iboratdir.‖
Bunda‖ o‘qituvchi‖ o‘tilgan‖ integratsiyalashgan‖ mavzuni‖ qaytarmasdan,‖ aksincha‖ uni‖
o‘quvchilarga‖ kengaytirib,‖ yanada
mazmundorligini oshirib, yangi pedagogik
texnologiya‖elementlarini‖qo‘shgan‖holda‖bolalar‖ongiga‖singdirishi‖zarur.