Ya. O. Ruzmetov

1.1. Ishlab chiqarishni rejalashtirish va tashkillashtirish
usulioing asoslari
“Vagon ta’mirlash korxonalarida boshqaruv va tashki 1 lashtirishni 
rejalashtirish” fani tashkilotni uslubiy, muammolari, rejalashtirish va 
boshqarishda ishlab chiqarish x c‘jaligining milliy faoliyati, vagon 
ta’mirlovchi korxonalami nazariyasini yoritib beradi. Bu savollar to‘g ‘ri- 
dan to‘g‘ri tashkilotning va vagon xo‘jaligining iqtiscdiy va temirvo‘l 
transportni bir butunlikda ishlashini ta’minlab beradi.
Asosiy e‘tibor ko‘pincha samarasi yuqori boigan usul, zamonaviy 
texnika, mehnat zaxiralari - (ish kuchi) xomashyo va pul vositasi yorda- 
mida yuqori sifatli mahsulot olisliga kam xaq qilib mehnat unumdorli- 
gini oshirishga qaratilgan.

---

Tashkil qilish va rejalashtirish ishlab chiqarish boshqaruvi bilan zich 
bog'langan.
Boshqaruv bu - uyushgan harakat. korxonaning tashkillashtiiilgan 
tizimini amalga oshirish, qo‘Ilab quwatlash va yo‘naltirishga qaratilgan 
uzluksiz murakkab ishlab chiqarish sanoatning yuqori maksimal natija- 
larga erishish yo!lidagi uyushgan jamoa.
Zamonaviy bosqichdagi yuqori ma’noni beradigan sifatli boshqa- 
ruvni joriy etishga qaratiladi, bu boshqaruv xalq xo‘jalik taraqqiyotining 
texnik talablari va yuqori aniqlikdagi ko4rinishini aks ettiradi.
Tashkil etishni rejalashtirish va boshqaruvni dolzarb savollari nafa- 
qat korxonani yaxlitligida balki shu bilan bir qatorda unda tarkib topgan 
bo‘iimlar (sexlar, hududlar va ish joylarida) ko‘riladi.
Tashkil etish va rejalashtirishning savollarini o‘rganishda vagon ta’­
mirlash korxonalarini nazariya va amaliyot bilimlari bilan qurollantirish, 
vagon ta’mirlash korxonalarini ish faoliyatidagi muammolarini hal etish- 
da izlanish usullari va baholash samaradorligi inobatga olinadi.
Ishlab chiqarish jarayonining nazariy bilimlar asosi vagonlami 
ta’mirlash va ulami amaliyotda qoilash vagon ta’mirlash korxonasining 
asosiy yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.
Korxonaning tashkiliy asosiy va yordamchi ishlab chiqarish, texnik 
normativlari (qoidalari), mehnatni ilmiy tashkil etish va unga haq to ‘~ 
lash, zavodning ichki ishlab chiqarish hajmining rejasi, ishehilaming tar- 
kibi va miqdori, ishga haq toiash jamg‘armaga oid savollar katta aha- 
miyat kasb etadi.
Katta ahamiyatga ega bo‘lgan bugungi kundagi ishlab chiqarishning 
usullarini mukkamal 1 ashtirishda (zamonaviylashtirishda) matematika va 
hisob-kitob ishlarini amalga oshirishda elektron hisoblash mashinalar- 
ning o'm i beqiyosdir.
Shuning uchun matematika bilan ishlab chiqarishni tashkillashtirish 
va rejalashtirish fanni chuqur o'rganish bilan bog‘liq bo‘lib asosiy 
bo‘limlari va ilmlar ehtimollar nazariyasiga asoslangan boiadi.
g

---

Vagon ta’mirlash va tashkillashtirishni o‘rganishda korxonani va- 
gonlami ta’mirlash va qurish texnologiyalami o ‘rganish jarayonidan 
ajratib bo‘ltnaydi, avtomatlashtirilgan vagon ta’mirlash korxonalari va­
gon qurilmalari, chiziqli vagon xo‘jaliklatim tashkillashtirish yaxlit qilib