Ya. O. Ruzmetov

2.6.1-chizma. Ishlab chiqarish jarayonining ketma-ketligi
51

---

Har bir tayyorlanayotgan va ta’mirlanayotgan detaining partiya, 
n-
dona, m-hajmdagi texnologik operatsiyalardan tashkil topgan jarayonni 
tashkillashtirishda uch (3) ko‘rinishni ko‘rib chiqamiz.
r
(2.23)
Ishlab chiqarish jarayonini tashkillishtirishda ketma-ket ko‘rinishi -
har bir ketma-ketlikdagi operatsiya, shu partiyaning to iiq ishlovdan 
o ‘tishi va oldingi operatsiyalar tugashi bilan keyingi operatsiyaga o‘tishi 
ketma-ket ko‘rinishning vaqti bilan xarakterlanadi.Bu ko‘rinishda 
davomiylik jarayonini tashkillashtirishda har bir operatsiya 
ti, t
2
, tj
. .. 
t„
partiyadagi detallar soniga qarab shuncha marta takrorlanadi.
Har bir operatsiyaga detallar partiyasini ushlash vaqti quyidagicha 
aniqlanadi:
Tk-K 
=
nti:
(2.24)
Bu yerda: 
t,
- operatsiyada detalga ishlov berish vaqti. Agar ish 
joyiari sonini hisobga olsak, unga biriktirilgan operatsiyada 
(Fr) -
(ish 
fronti), bo‘Isa, unda ketma-ket operatsiyasining sikl davomiyligi 
(m)
operatsiyadagi harakati quyidagi formula orqali aniqlanadi:
Toar = (n - p)U2M max + p у taormi
F P
 
V
Fp
 
(2.25)
Ishlab chiqarish jarayonini tashkillashtirishda ketma-ket ko'rinishi 
eng oddiy jarayon hisoblanadi. Uning qulayligi shundan iboratki har bir 
operatsiyani bajarishda qotib qolmaslik bilan ajralib turadi.
Kamchiligi esa ishlab chiqarish siklining yuqori (uzoq) davomiyligi 
bilan boshqa turdagi jarayonlardan ajralib turadi.
Har bir ish joyida ishlanuvchi detal birinchi operatsiyaning 
boshlanishida kutadi, ikkinchi matra esa quyidagi partiyaning qolgan 
detallarini ishlovdan o‘tishini kutishi bilan tushuntiriladi.
52

---

Ishlab chiqarish jarayonining paralelli ko‘rinishining xarakteri 
shundan iboratki, bir vaqtning o‘zida quyidagi partiyaning detallari 
barcha operatsiyalarda ishlov beriladi, unga ko‘ra ishlanayotgan har bir 
detal ketma-ket birinchi operatsiyadan keyingi operatsiyaga to ‘xtamas- 
dan o‘tadi va shu bilan bir qatorda butun partiyani ishi tugatiladi.
Parallelli ish uslubida - davoinivlik sikliga asosan eng uzoq davom 
etadigan operatsiya ta’sir ko‘rsatib, odatda u operatsiyani «Asosiy 
operatsiya» deb ataydi.
Parallelli usulda - partiyalaming detallari barcha texnologik operat­
siyalarda haraktlanishi quyidagi formula asosida aniqlanadi:
т
_