Ya. O. Ruzmetov

S i + E „ K i ^ min. 
( 2 , 6 )
Yangi texnika, texnologiya yoki ishlab chiqarishni tashkillashtirish 
varianti tejamkor samaraii hisoblanadi - qachonki u quyidagi 
formulaning koeffitsiyentlari va o ‘z-o;zini qoplash muddatlarining 
o'zaro bogiiqligi ta’minlansa:
л
Tqm-d -
(2.7)
bu yerda: 
Tqm*d
va T
c,m*m -
daliliy va me’yoriy kapital kiritmalaming 
o’z-o‘zini qoplash muddati:
E d -
kapital kiritmaning samaraviy daliliy koeffitsiyenti.
Ishning tannarxi qoplashda texnologiyaning muhim iqtisodiy 
ко rsatgichi hisoblanadi.
0 'z -o ‘zini qoplashda mehnatning ishlab chiqaruvchanlik bosqichini 
u yoki bu ko‘rinishlari hisoblanib, texnik ta’minot va texnologik 
bajaruvchanlik hisoblanadi.
Texnologik jaravonni loyihalashda (tuzishda) vagon detallarini 
(ta’miriash) tiklashda shunday variant tanlanishi lozimki, unda u 
mahsulotning tan narxini kamaytirib va yuqori sifatli bosqichlarga 
erishishni ta’minlash lozim. Detallami ta’mirlash quyidagi shartlarda 
samaraii hisoblanadi: agar tegishli tiklashning tannarxi 
C ,
- yangi detalni
41

---

yasashning (qurishning) tannarxiga 
Cy 
-
ga teng yoki kichik boisa, 
ta’mirlash qulay hisobianadi.
Q < Cy.
(2.8)
Biroq baholashda - variantlaming ta’mirlash texnologiyasini 
tejamkorligini auiqlashda faqatgina zavodning tiklash tannarxigina 
emas, balki ta’mirdan so‘ng detallaming ishlash qobiliyati ham katta 
ahamiyat kasb etadi.
Qulaylik shartlari u yoki bu detallami qayta tiklash usullari quyidagi 
formula asosida ko‘riladi:
Q 
CJL
Gt < Gy 
(2.9)
bu yerda: G, va 
Gy
- yangi va tiklangan detallaming xizmat qilish 
muddati; Agar qurilgan (iznos) vedirilish berilgan detalda 5 - kattalikda 
olsak (mm), u holda yedirilish uzunligi bo'yicha / (min/s yoki g/s) unda:
r
S
t . 
r
S v
lt
' 
h
(2.10)