Билишда ҳАҚИҚат муаммоси

Yolg’on
Verfikatsiya tamoiyili
Yanglishish
Yolg‘on haqiqatning qarama-qarshisi. 
Yolg‘on odatda noto‘g‘riligi ayon 
bo‘lgan tasavvurlarni bilaturib
haqiqat darajasiga ko‘tarish sifatida 
tushuniladi.
Bu tamoyilga binoan dunyo 
haqidagi har qanday fikrning 
haqiqiyligi pirovard natijada uni 
sezgi a’zolari orqali olingan 
ma’lumotlarga taqqoslash yo‘li 
bilan aniqlanishi lozim. 
Haqiqat yoyilishi va teranlashuvining barcha bosqichlarida uning doimiy va 
zaruriy hamrohi yanglishishdir. Haqiqat nima va uni yanglishishlardan
qanday qilib xalos etish mumkin, degan savollar odamlarni (faqat fan 
sohasidagina emas) doim qiziqtirib kelgan. Haqiqat va yanglishish 
kategoriyalari bilish nazariyasidagi yagona bilishjarayonining ikki qarama-
qarshi, lekin bir-biri bilan uzviy bog‘liq bo‘lgan ikki tomonini ifodalovchi 
asosiy kategoriyalardir

---

14
Yanglishish
ilmiy
noilmiy
empirik
nazariy
diniy
falsafiy
o‘z predmeti bilan mushtarak 
bo‘lmagan, unga mos
kelmaydigan bilim
Yanglishishlar o‘z 
shakllariga ko‘ra
rang-barangdir

---

15
XULOSA
1. Haqiqat bilishning mezonidir. Inson amaliy faoliyati haqiqatni aniqlashga 
yo‘naltirilgan. Biroq haqiqat yolg‘on bilan yonma-yon turadi. Yolg‘on inson hayotining 
tarkibiy qismi sifatidaamal qiladi. 
2. Amaliyot va bilishning rivojlanishi u yoki bu yanglishishlar ertami, kechmi bartaraf 
etilishi: haqiqiy bilimga aylanishini ko‘rsatadi. Yanglishishlarni yuzaga keltirgan 
ijtimoiy sharoitlarni o‘zgartirish va takomillashtirish, ijtimoiy-tarixiy amaliyotning 
yetukligi, bilimning rivojlanishi va teranlashuvi yanglishishlarni bartaraf etishning 
muhim omillaridir.