F.hepatica
билан аралаш ҳолда учрайди. Жигар
қуртининг
Fasciola indica
тури Ўзбекистонда
асосан, Фарғона водийсида қўй ва қорамолларнинг
жигар ўт йўллари ва ўт қопида топилган.
Трематодалардан Dicrocoelium lanceatum туёқли
сутэмизувчилардан - қўй, эчки, қорамол, архар,
муфлон, Сибир тоғ эчкиси, бурама шохли тоғ
эчкиси, Бухоро буғуси, елик, туя ва эшакларнинг
жигарида, жигар ўт йўлларида ва ўт қопида
паразитлик
қилади.
Бу
турнинг
оралиқ
х ў ж а й и н л а р и
с и ф а т и д а
ч у ч у к
с у в
шиллиққур тларидан
-
Vollonia,
Pupilla,
Pseudonapeus,
Chondrulopsina,
Ponsadenica,
Bradybaena, Leucozonella, Xeropicta, Deroceras,
Jaminia, Candaharia, Subsebrinus, Zonitoides
ва
бошқа авлодларига кирувчи 20 дан ортиқ турлари
аниқланган. Шунингдек, чумолилардан 6 та:
Formica clara, F. subpapilosa, F. cunicularia, F.
pratensis,
Camponontus
turcestanicus,
Messor
clivorum
тури
ушбу
паразитнинг
қўшимча
хўжайинлари ҳисобланади.
Dicrocoelium
lanceatum
трематода
тури
Ўзбекистоннинг
деярли
барча
вилоятларида
( Х ор а з м
в ил о ят и
в а
Қ ор а қа л п о ғ ис т о н
Республикасидан ташқари) қайд этилган. Бу
паразит
билан
республикамизнинг
турли
вилоятларида қўйлар 33,9% дан 100,0% гача,
эчкилар 21,5 % дан 67,6% гача, қорамоллар 16,1%
дан 87,6% гача, отлар - 1,5% дан 15,0% гача,
эшаклар - 42,0% дан 55,0% гача зарарланган,
инвазия интенсивлиги эса 1-16137 нусхани ташкил
этади.
Трематодалардан -
Eurytrema pancreaticum
ва
E.
coelomaticum
турлари республикамизда асосан,
Фарғона водийсида қўй, эчки, қорамол ва ёввойи
туёқлиларнинг ошқозон ости безида, баъзан эса
жигарида
паразитлик
қилиши
аниқланган.
Уларнинг
оралиқ
хўжайинлари
сифатида
қуруқликда яшовчи қориноёқли моллюскалардан -
Bradybaena phaeozona, B. lantzi, B. plectotropis
турлари, қўшимча хўжайинлари эса ҳашаротлардан
темирчаклар оиласига кирувчи - Conocephalus
discolor ва
Platycus intermedia
турлари эканлиги
аниқланган.
Eurytrema pancreaticum
Наманган ва
Андижон вилоятлари чорвачилик хўжаликларида
қорамоллар ўртасида қайд этилган. Қорамоллар
эуритремалар билан 9,7% зарарланган, инвазия
интенсивлиги 9 тадан 162 тагача боради. Оралиқ
хўжайинларнинг зарарланиши 2-8%, қўшимча
хўжайинларнинг зарарланиши эса 6, дан 47% гача
боради.
Hasstilesia ovis
асосан, Ўзбекистоннинг тоғ ва
тоғ олди ҳудудларида қўй, эчки ва Сибир тоғ
эчкисининг ингичка ичагида паразитлик қилади. Бу
трематоданинг
оралиқ
хўжайини
сифатида
қуруқликда яшовчи қориноёқли моллюскаларидан -
Vallonia costata
ва
Pupilla muscorum
турлари
аниқланган. Инвазия интенсивлиги кенг доирада
ўзгариб туради. Бир ёшгача қўзилар кучли
зарарланиб, инвазия интенсивлиги 120 минг
нусхагача етиши мумкин. Ҳайвонларнинг ёши
катталашган сайин инвазия интенсивлиги пасайиб
боради. Хасстилезияларнинг оралиқ хўжайинлари -
қуруқлик моллюскалари тоғ олди ва тоғли
ҳудудларда кенг тарқалиб, 1 м
2
майдонда 80 тагача
нусхани ташкил этади.
Республикамизнинг
турли
минтақаларида
туёқли ҳайволардан асосан, қўй ва қорамолларнинг
катта қорин, тўрқорин, баъзан эса ингичка ичак
шиллиқ
пардаларида
парамфистомидалар
туркумига кирувчи -
Do'stlaringiz bilan baham: |