Oilaning nazariy va huquqiy asoslari tarixi

 
 
 
 

---

29 
 
 
 
 
 
 

---

30 
Xulosa 
O’zbekiston Respublikasi mustakillikka erishgach huquqiy davlatni barpo 
etishning O’ziga xos taraqqiyot yo’lini tanladi. Bu yo’l ochik tashki siyosatga 
asoslangan demokratik huquqiy davlatni kurish, erkin fuqarolik jamiyatni barpo 
etish yulidir. Oilani iqtisodiy, ijtimoiy muhofaza qilish, oila farovonligini va 
ayellarning ijtimoiy va moddiy axvolini yaxshilashning, bolalarning farovonligini 
ta’minlash uchun shart-sharoitlar yaratish O’zbekiston Respublikasi davlat 
siyesatining ustuvor yunalishlaridan biri bulib hisoblanadi.
2010 yil noyabr oyida Oliy Majlis Qonunchilik palatasi va senatining qo’shma 
majlisida mamlakatimizda demokratik isloxotlarni yanada chuqurlashtirish va 
fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi qabul qilingan edi. Mazkur 
konsepsiya O’zbekiston mustaqilligining birinchi kunlaridan boshlangan 
demokratik yangilanish va modernizasiya jarayonlarining mantiqiy va qonuniy 
davomi ekani birinchi prezidentimiz tomonidan qayd etilib, konsepsiyada ko’zda 
tutilgan 50 dan ziyod qonun va huquqiy-meyoriy hujjatar loyixalarini ishlab chiqish 
va amalga oshirish dasturi bo’yicha parlament tomonidan 12 ta qonun qabul qilinib, 
30 dan ortiq qonun loyixasi esa ko’rib chiqish va muxokama etish bosqichida turgani 
ta’kidlandi.
O’zbekiston Respublikasi Oila Kodeks va Fuqarolik prosessual kodeksi 
o’zgartirish va qo’shimchalar kiritildi. (O’zbekiston Respublikasining Qonuni, 
«O’zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o’zgartirish va 
qo’shimchalar kiritish to’g’risida». Qonunchilik palatasi tomonidan 2013 yil 20 
martda qabul qilindi. Senat tomonidan 2013 yil 28 martda ma’qullangan. Xalq so’zi 
gazetasi, 2013 yil 1 may). Oilani muhofaza qilishni yanada takomillashtirish 
maqsadida qo’yidagi xulosa va taqliflarni ilova kilamiz: Bugungi kun talablarini 
hisobga olgan holda oila institutini rivojlantirish va takomillashtirishga qaratilgan 
qonunchilik normativ-huquqiy bazani yanada takomillashtirish, bu masalaga 
jamiyatimiz e’tiborini yanada kuchaytirish. Yosh oilalarga e’tibor va g’amxo’rlikni 
kuchaytirish, ularni huquqiy va ijtimoiy himoya qilishni ta’minlash, moddiy va 
ma’naviy jihatdan yosh oilalarni keng ko’lamda qo’llab-quvvatlash, shu jumladan 
qulay va shinam uy-joy bilan ta’minlash, zarur imtiyoz va afzalliklar berish. 
Jamiyatimiz va kundalik hayotimizda mahalla institutining rolini yanada 
kuchaytirish va maqomini oshirish, yosh oilalarni qo’llab-quvvatlash hamda 
shaqllantirishda ularning ta’sirini kuchaytirish, yosh oilalarga zarur ko’mak va 
yordam berish. Oila, birinchi navbatda, ehtiyojmand oilalarning muammolarini hal 
etishda davlat va jamiyat tomonidan g’amxo’rlikni yanada kuchaytirish, ularga 
moddiy yordam ko’rsatish va farzandlarni tarbiyalashda ijtimoiy qo’llab-quvvatlash, 
munosib ijtimoiy-maishiy sharoitlar yaratish, bunda oilani mustahkamlashda asosiy 
yukni o’z yelkasiga olgan ayollarga alohida e’tibor qaratish. «Sog’lom ona – 
sog’lom farzand» tamoyiliga muvofiq oila salomatligini, onalik va bolalikni 

---

31 
muhofaza qilish tizimini yanada takomillashtirish. Jamiyatimizning ma’naviy 
negizlarini yanada riivojlantirish, azaliy milliy qadriyatlarni asrab-avaylash va 
mustahkamlash, jamiyatimizda yuksak ma’naviy muhitni keng qaror toptirish, 
milliy mentalitetimizga mutlaqo yot bo’lgan va kuchayib borayotgan turli xil zararli 
ta’sirlarga qarshi turishda oilaning o’rni va ahamiyatini oshirish. Jismonan sog’lom, 
ma’naviy yetuk va har tomonlama rivojlangan barkamol avlodni tarbiyalashda 
oilaning rolini kuchaytirish va shu maqsadda oila institutining ta’lim hamda tarbiya 
muassasalari bilan o’zaro amaliy hamjihaligi mexanizmini mustahkamlash, ularning 
yaqin va samarali hamkorligini ta’minlash.
Istiqlol sharofati bilan ma’naviy tiklanish jarayonlari jadal kechayotgan 
mamlakatimizda oila instituti ijtimoiy hayotda tobora mustahkamroq o’rin egallab 
bormoqda, bu borada birinchi yurtboshimiz I.A.Karimov asoslab bergan oilani 
mustahkamlash konsepsiyasi mamlakatimizda har bir oila va har bir insonning 
turmush faravonligini, fuqarolar totuvligini mustahkamlashga qaratilgan dasturiy 
maqsadlarga asoslanib ish olib borilmoqda.