Book · October 021 citations reads 555 authors

Mevalar antraknoz
va 
fitoftoroz 
chirishi haqida ma’lumotlar 
yuqorida keltirilgan.
Meva qobig‘i chirishi (mukoroz)
. Qo‘zg‘atuvchi zamburug‘lar 
Rhizopus
turkumiga mansub bir necha zigomiset turlardir. 
Zararlangan meva qobig‘i yumshoq, suv shimganga o‘xshash bo‘lib 
qoladi, mevani barmoq bilan bosganda, u mevaga oson kirib ketadi. 
Zararlangan joylarda ichida qora nuqtalari (sporangiylar) mavjud 
bo‘lgan oqish-kulrang mog‘or paydo bo‘ladi.
Qora mog‘or (aspergillyoz)
. Kasallikni asosan och tusli 
gifomiset 
Aspergillus niger
kosmopolit turi, ba’zan boshqa 
Aspergillus
turlari ham qo‘zg‘atadi. Oldin zararlangan mevada ochiq 
tusli, juda yumshoq, barmoq bilan oson teshiladigan dog‘lar paydo 
bo‘ladi. Keyin ular botiq, burushiq shakl oladi, ustida oq mog‘or 
hosil bo‘ladi, keyin (sporalash organlari paydo bo‘lganida) mog‘or 
qora-qo‘ng‘ir, 
changsimon 
bo‘lib 
qoladi. 
Zamburug‘ning 
konidioforalari uchida shar shaklli shish, uning ustida sterigmalar 
mavjud; sterigmalarda dumaloq, qobig‘i oldin silliq, keyinchalik 
so‘galchalar bilan qoplangan, diametri 2,5-4 mkm keladigan 
konidiyalar zanjirchalari hosil bo‘ladi. Qo‘zg‘atuvchi saprotrof 
sifatida tupoqda va har xil boshqa substratlarda juda keng tarqalgan. 
Uning o‘sishi va rivojlanishi uchun optimal harorat 32
o
S atrofida.
Ko‘k mog‘or (penisillyoz)
. Qo‘zg‘atuvchi och tusli gifomiset 
Penicillium italicum 
turidir. Kosmopolit. Mevalarning qobig‘i 
yumshoq, suv shimganga o‘xshash, burushiq, barmoq bilan oson 
teshiladigan bo‘lib qoladi, ularning ustida tor, oq hoshiyali, ko‘k 
tusli, changuvchi konidial organlari hosil bo‘ladi. Vaqt o‘tishi bilan 
sporalarning 
tusi 
ko‘kdan 
qo‘ng‘ir-zaytunga 
o‘zgaradi. 
Konidioforalari silliq, panja shaklli, yakka-yakka yoki guruhlarda, 
ularning uchlaridagi sterigmalarda konidiyalar zanjirchalari hosil 

---

180
bo‘ladi. Konidiyalar silindr, keyinroq ellips yoki biroz tuxum shaklli, 
3-5x2-3 mkm.
Qo‘zg‘atuvchi saprotrof sifatida tuproqda va har xil boshqa 
substratlarda juda keng tarqalgan. Yashil mog‘orga nisbatan 
P. 
italicum
benzimidazollarga juda tez chidamlilik hosil qiladi. Ko‘k va 
yashil mog‘or qo‘zg‘atuvchilari o‘sishi va rivojlanishi uchun optimal 
harorat 24
o
S atrofida; 10
o
S da 
P. italicum
yashil mog‘or 
qo‘zg‘atuvchisidan tezroq o‘sadi, rivojlanadi va tarqaladi..