Farmokognoziya oxiri p65

Kimyoviy tarkibi. 
Kungaboqar urug‘i tarkibida 38% gacha
moy, xlorogen, Union, vino kislotalar, karotinoidlar, fitin,
13,5—19,1% oqsil, 26,55% uglevodlar, oshlovchi va boshqa
moddalar bo‘ladi.
Tibbiyotda ishlatiladigan moy urug‘i sovuq presslash yo‘li
bilan olinadi. Kungaboqar moyi och sariq, tiniq va quyuq
suyuqlik bo‘lib, o‘ziga xos hidi hamda yoqimli mazasi bor. Kun-
gaboqar moyi yarim-qotuvchi moylarga kiradi. Tarkibida
palmitin, stearin, araxin, lignotserin, olein va linol kislota-
larning glitseridlari uchraydi. Moyning zichligi 0,921—0,931,
refraksiya soni 1,4736—1,4762, sovunlanish soni 185—198 va
yod soni 104—144. Kislota soni 2,25 dan ortiq bo‘lmasligi lozim.
Ishlatilishi.
Moy uchuvchan surtma, mingdevona moyi,
malhamlar hamda tibbiyot sovuni tayyorlashda ishlatiladi.
Oziq-ovqat sanoatida va texnikada ham keng qo‘llaniladi.
ZIG‘IR MOYI – OLEUM LINI
O‘simlikning nomi.
Zig‘ir — Linum usitatissimum L., zig‘ir-
doshlar — Linaceae oilasiga kiradi.
Zig‘ir urug‘i tarkibida 30—48% moy bo‘ladi. Moy urug‘dan
issiq presslash usuli bilan olinadi. Zig‘ir moyi sariq, tiniq,
quyuq suyuqlik bo‘lib, o‘ziga xos hidi va mazasi bor. Moyning

---

98
zichligi 0,928–0,936, sovunlanish soni 184–195, yod soni
150–200. Kislota soni 5 dan ko‘p bo‘lmasligi kerak.
Zig‘ir moyi quriydigan moylarga kiradi. Uning tarkibida 60%
gacha izolinolen, 15% linolen, 15% linol va boshqa kislotalarning
glitseridlari bo‘ladi.
Ishlatilishi.
Suyuq surtma va tibbiyot sovuni tayyorlashda
qo‘llaniladi. Zig‘ir moyining preparati — linetol ateroskleroz
kasalligini davolash va uning oldini olish hamda kuygan va nur
terapiyasi ta’sirida kuygan yerlarga surtish uchun ishlatiladi.
Bundan tashqari, zig‘ir moyi oziq-ovqat sanoatida, shu-
ningdek, texnikada alifmoy olishda qo‘llaniladi.