Mavzu: Biologiya fanidan laboratoriya ishlarini o‘tkazish metodikasi Ishdan maqsad

O‘quvchining faoliyati 
I.Bosqich. 
Tashkiliy qism 
3 daqiqa 
O‘quvchilarni 
dars 
mavzusi, 
maqsadi 
va 
borishi 
bilan 
tanishtiradi. 
Taqdimot topshiriqlarning didaktik 
maqsadi, 
bajaradigan 
o‘quv 
topshiriqlari bilan tanishtiradi. 
Dars mavzusi, maqsadi, 
borishi 
va 
unda 
bajariladigan topshiriqlarni 
anglaydi. 
Taqdimot 
topshiriqlarning 
didaktik 
maqsadi, 
bajaradigan 
o‘quv 
topshiriqlari 
yuzasidan ko‘rsatmalarini 
anglaydi. 
O‘z 
o‘quv 
faoliyatini tashkil etadi. 
II bosqich. 
O‘tilgan 
mavzuni
O‘tilgan darsni savol-javob tashkil 
etish asosida mustahkamlash. 
O‘tilgan 
darsni
mustahkamlashda 
savol-
javoblarda faol qatnashish. 

---

mustahkamlash. 
5 daqiqa 
III. 
bosqich. 
Yangi mavzuni 
tushuntirish. 
8 daqiqa 
Yangi 
mavzuni 
reja 
asosida 
ko‘rgazmali vositalar yordamida 
bayon etish. 
1.
Prokariot 
hujayralarning 
o‘ziga xos xususiyati. 
2.
Prokariotlar 
va 
eukariot 
hujayralarning bir-biridan farqli
tomonlari nimada? 
Ma’ruza rejasidan o‘rin 
oligan 
masalalarning 
mohiyatini tushunib yetadi. 
Mustaqil 
topshiriqlar 
asosida ishlaydilar. 
IV. 
Bosqich. 
O‘quvchilarning 
mustaqil 
ishlarini tashkil 
qilish 
18 daqiqa 
O‘quvchilarning mustaqil ishini 
tashkil 
etadi. 
O‘quv 
topshiriqlarining didaktik maqsadi, 
bajariladigan laboratoriya ishlari 
tartibi bilan tanishtiradi. 
O‘quvchilar 
bilan 
hamkorlikda 
o‘quv 
faoliyatini tashkil etadi. 
Mustaqil 
topshiriqlar 
asosida 
ishlaydiar. 
Laboratoriya mashg‘ulotini 
mustaqil bajaradilar. 
V. Bosqich 
Darsni 
mustahkamlash. 
6 daqiqa 
O‘quvchilar 
o‘rtasida 
savol-
javoblar, munozaralar tashkil etadi. 
O‘tilgan 
mavzu 
yuzasidan 
savollar. 
1.
Bakterialarning 
inson 
hayot 
faoliyatidagi ahamiyati qanday? 
2.
Prokariotlarning 
irsiy 
materialiga nima deyiladi? 
3.
Ko‘k-yashil 
suv 
o‘tlarining 
tuzilishi ularning tabiatda va inson 
hayotidagi ahamiyati. 
Xulosalar 
umumlashtiriladi. 
Savol-
javob, munozalarda faol 
qatnashish. 
VI. Bosqich. 
Erishilgan 
natijalarni tahlil 
qilish va yakun 
yasash 
va 
baholash 
3 daqiqa 
O‘quvchilarning savollarga bergan 
javoblar, 
laboratoriya 
mashg‘ulotini 
to‘g‘ri 
bajarishi 
muhokama qilinib ularning bilimi 
baholanadi. 
O‘z o‘quv faoliyati va 
erishgan natijalarini tahlil 
qiladi. 
VII. Bosqich. 
Uyga 
vazifa 
berish 
2 daqiqa 
O‘quvchilarga uyga vazifa beradi. Uyga 
berilgan 
topshiriqlarni yozib oladi. 
I.Tashkiliy qism
. O‘quvchilarni dars mavzusi, maqsadi va borishi bilan 
tanishtiradi. 
II.Topshiriqlarning didaktik maqsadi, bajaradigan o‘quv topshiriqlari bilan 
tanishtiradi.
 
III.Yangi mavzu bayoni. 
9-sinf elektron darsligi namoyish qilinadi.

“Pichan tayoqcha bakteriyasini mikroskopda ko‘rish
” mavzusi 

---

1.
 
Pichan tayoqcha bakteriyasini mikroskopda ko‘rish 
Asbob va materiallar. 
Mikroskop va u bilan ishlash uchun zarur jihozlar, 
pichan ivitmasi, metilin ko‘k bo‘yog‘i, akvarium devori yoki ko‘lmak suvdan 
olingan suv o‘tlar. 
Kolbaga suv bilan birga bir necha pichan bo‘laklaridan soling va kolbaning 
og‘zini paxta bilan berkiting.
 
1.
Kolbadagi aralashmani 15 daqiqa davomida qaynating.
 
2.
Qaynatilgan aralashmani filtrlab 20—25°C haroratda bir necha kun 
saqlang.
 
3.
Hosil bo‘lgan aralashmani sirtidagi yupqa pardadan shisha naycha 
yordamida bir bo‘lagini olib uni buyum oynasiga joylashtiring.
 
4.
Buyum oynasini qoplag‘ich oyna bilan berkitib uni mikroskop ostida 
kuzating.
 
5. Qoplag‘ich oyna ostiga suyultirilgan siyoh yoki metilen sinkasi (ko‘k 
bo‘yoq) tomizing.
 
6. Havo rang ostida harakatchan bakteriyalar bilan birga yaltiroq ovalsimon 
tanachalar ya’ni, sporalar ham ko‘rinadi. 
Ishning bajarilishi: 
mikrоskоp qоidaga binоan o‘rnatiladi. 1 hafta оldin 
tayyorlangan pichanlik suvdan bir tоmchi оlib, uni buyum оynasiga quyilib, 
ustidan qоplоg‘ich oyna yopilib. Bunda biz pichanlik suvda ma’lum bir harоratda 
o‘stirilgan 
pichan tayoqcha bakteriyasini 
ko‘rishimiz mumkin. Uni tuzilishi, 
harakatlari o‘rganiladi. 
2. Ko‘k-yashil suv o‘tini mikroskopda ko‘rish 
1. Akvarium devori yoki boshqa ko‘lmak suv tubidagi suv o‘tlari hosil 
qilgan yupqa pardani nina yordamida oling.
 
2. Undan preparat tayyorlab mikroskopning avval kichik, so‘ngra katta 
obyektivlarida kuzating.
 
3.Yupqa parda ingichka ko‘p hujayrali iplardan tashkil topganiga e’tibor 
bering.
 
4. Ipchalar ko‘k-yashil rangda bo‘lib, ularning tebranayotganligini kichik va 
katta obyektivlarda kuzating.