birlashtirilishi deb yuritiladi.
O’zgaruvchan darajali mintermlarni o’z ichiga oluvchi termlar birlashmasi
diz’yunktiv normal shakl(DNSh) deb ataladi.
Teorema. Jadval ko’rinishida berilgan iхtiyoriy MAF quyidagi ko’rinishida
analitik ifodalanishi mumkin:
f(x
1
,x
2
,...,x
n
)=F
1
F
2
...
F
k
,
(1.11)
bu
y
erda k - f=0 bo’lgandagi ikkili
k
to’plamlar soni.
O’zgaruvchan darajali makstermlarni o’z ichiga oluvchi termlar birlashmasi
kon’yunktiv normal shakl (KNSh) deb yuritiladi.
(1.11) teoremadan quyidagi хulosa kelib chiqadi: jadval ko’rinishida berilgan
iхtiyoriy MAF ko’yidagi analitik shaklda ifodalanishi mumkin:
f(x
1
,x
2
,...,x
n
)=F
1
F
2
...
F
k
,
bu yerda k - funksiyaning no’llik qiymatlari soni.
29
Mintermlar (makstermlar) asosida MAF larning kanonik diz’yunktiv
(kon’yunktiv) shakllari tuziladi.
DNSh (KNSh) kanonik deyiladi, agar ularning barcha elementar
kon’yunksiyalari (diz’yunksiyalari) mintermlar (makstermlar) bo’lsa. Har qanday
MAF faqat bitta diz’yunktiv kanonik shaklga (DKSh) va faqat bitta kon’yunktiv
kanonik shaklga (KKSh) ega bo’ladi. Kanonik shakllar mukammal kanonik
shakllar deb ham ataladi.
MAF ning mukammal diz’yunktiv normal shakli (MDNSh) va mukammal
kon’yunktiv normal shakli (MKNSh) mos haqiqiylik jadvallar yordamida
tuzilishi mumkin.
MDNSh - MAF ning qiymati 1 ga teng bo’lgan to’plamlarga mos keluvchi
mintermlar diz’yunksiyasidir.
Masalan, 1.11 - jadvalda keltirilgan funksiyaga quyidagi MDNSh mos keladi:
f=
x
1
x
2
x
3
x
1
x
2
x
3
x
1
x
2
x
3
x
1
x
2
x
3
MKNSh haqiqiylik jadvali yordamida quyidagicha aniqlanadi. Funksiyaning
qiymati 0 ga teng bo’lgan to’plamlarning har biri uchun maksterm aniqlanadi.
Bunda to’plamdagi 0 qiymatli o’zgaruvchiga o’zgaruvchining o’zi mos kelsa, 1
qiymatli o’zgaruvchiga o’zgaruvchining inkori mos keladi.
Masalan, 1.11-jadvaldagi funksiyaga quyidagi MKNSh to’g’ri keladi:
f=(x
1
x
2
x
3
)(x
1
x
2
x
3
)(x
1
x
2
x
3
)(
x
1
x
2
x
3
)
Demak, mukammal normal shaklning normal shakldan farqi, undagi termlar
faqat maksimal darajaga ega bo’lishi va funksiyani bir qiymatli ifodalashga imkon
berishidir.
Iхtiyoriy diz’yunktiv normal shaklga o’tish quyidagicha amalga oshiriladi:
aytaylik, f
DNSh
=F
1
bo’lsin. Unda
f
DNSh
=F
1
x
1
F
1
x
i
,
(1.12)
bu erda x
i
- berilgan F
1
termga kirmaydigan o’zgaruvchi.
Misol. Quyidagi DNSh da berilgan mantiqiy funksiyani MDNSh ga o’tkazish
lozim:
30
f(x
1
, x
2
, x
3
, x
4
)= x
1
x
2
x
2
x
3
x
4
x
1
x
3
x
4
x
1
x
2
x
3
x
4
F
1
F
2
F
3
F
4
Do'stlaringiz bilan baham: |