Technological solutions and innovative digital tools

International scientific-online conference: INTELLECTUAL EDUCATION 
TECHNOLOGICAL SOLUTIONS AND INNOVATIVE DIGITAL TOOLS 
90 
http://interonconf.com
 
gullab 
yashanashi 
va 
to’g’ri 
niholbo’lib 
yetkazishiga 
zamin 
bo’ladi.Farzandlarimiz,o’quvchilarimiz ta’lim va tarbiyasi ana shu omillarga bog’liq bo’lib 
hisoblanadi. 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
 
1.Jumayev M.E. Bolalarda matematik tushunchalarni rivojlantirish nazariyasi va
metodikasi. – Toshkent. 2009 y.
2. Muhammadaliyeva N. ―Qiziqarli matematika‖ Toshkent O‗qituvchi 2014y
3. Boshlang‘ich sinf matematika darslarida tarixiy materiallardan
foydalanish. Toshkent. 2013y. 
4.Uz Edu.uz Xalq Ta’limi rasmiy sayti ma’lumotlari. 
 
 

---

International scientific-online conference: INTELLECTUAL EDUCATION 
TECHNOLOGICAL SOLUTIONS AND INNOVATIVE DIGITAL TOOLS 
91 
http://interonconf.com
 
ТЕХНИК ЭКСПЕРТИЗА ФТКАЗИШ ВАҚТИДА УЧУВЧИСИЗ УЧИШ
ҚУРИЛМАЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ АМАЛИЙ ВА НАЗАРИЙ
МУАММОЛАРИНИНГ ТАҲЛИЛИ 
Саидов М.С. 
Фзбекистон Республикаси ФВВ Академияси мустақил изланувчиси 
Сулейманов А.А.
т.ф.д.,
профессор 
И.Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети 
Аннотация
: Мақолада, портлаш (чақнаш) ва ёнғин билан фавқулодда 
вазиятларда техник тадқиқот ва экспертиза қилишда учувчисиз учиш 
қурилмаларидан 
фойдаланиш, улар 
орқали 
олинадиган 
маълумотларнинг 
ишончлилиги, фавқулодда вазиятлар жойини узлуксиз мониторинг қилиш, эксперт 
ва мутахассисларнинг ишига қулайлик яратиш ҳамда уларнинг ҳаёт
и
ва соғлиғини 
ҳимоя қилиш ёритилган.
Калит сўзлар
: учувчисиз учиш қурилмалари, фавқулодда вазиятда воқеа жойи, 
техник тадқиқот ва экспертиза. 
2014-2015 йиллардан бошлаб нафақат Фзбекистон Республикасининг фуқаролари 
орасида балки жахонда учувчисиз учиш қурилмаси каби техник воситалардан 
фойдаланиш бошлади. Кейинчалик эса учувчисиз учиш қурилмаси тижорат (фильмлар, 
видеороликлар, рекламалар, янгилик ва бошқаларни суръатга олиш) фаолиятида 
қўлланила, шунингдек, уларни ўйин кулгу ишларда фойдалана бошланди. Ушбу 
вақтдан бошлаб, учувчисиз учиш қурилмаси фойдаланишни қонунчилик билан 
тартибга солиш масаласи давлат органлари олдида пайдо бўлди, чунки қуйидаги 
ҳолларда учувчисиз учиш қурилмаларидан фойдаланишни давлат томонидан назорат 
қилмаслик хавф туғдирди. Яъни:
- парвоз қилишида хавфсизлик қоидаларига риоя қилинмаган ҳолда 
фуқароларнинг соғлиғига ва уларнинг мол-мулкига зарар етказиш ҳолатлари 
кузатилди; 
- ўта муҳим тоифаланган, ҳаётий муҳим ва ёпиқ қўриқланадиган давлат 
объектлари устида учувчисиз учиш қурилмаларининг парвозлари кузатила бошланди; 
- Учувчисиз учиш қурилмаларининг айрим моделларини 2 км гача баландликка 
кўтарилиш қобилияти ҳаво транспорти учун хавф туғдирди. 
Шунингдек ушбу қурилмалар: жиноят ёки хавфсизликга тахдид мақсадида 
фойдаланиш; инсонларга урилиб, уларни жароҳатлаши; тақиқланган ҳудудларда 
учириш; жиноий юкларни, биринчи навбатда, гиёҳванд моддаларни ташиш; 

---