Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

aktiv qarshilik
 
deb ataladi.
Aktiv quvvat
-

P=UIcos
ω
(1.3.8) 
Bunda
U
va 
I
- kuchlanish va tokning xaqiqiy qiymatlari; 
Kuchlanish va to’kning xaqiqiy qiymatlari ko’paytmasi voltamper yoki 
kilovolt-amper (
VA
yoki 
kVA
) xisobida o’lchanib, to’la quvvat deb ataladi 
va 
S
bilan belgilanadi. 
S = UI
(1.3.9)
 
Elektr mashinalarning o’lchamlari to’la quvvat bilan aniqlanadi. Chunki 
cho’lgam simlarining ko’ndalang kesim yuzasi ulardan o’tuvchi to’kka, 
simlarning izolyatsiyasi esa ularga berilgan kuchlanishga bogliqdir. 
Aktiv quvvatning to’la quvvatga nisbati to’la quvvatning qanday qismi 
zanjirda iste’mol qilinishini ko’rsatadi. Bu koeffitsient kuchlanish bilan tok 
kuchi orasidagi fazalar siljish burchagining kosinusiga teng. 
S
P


cos
(1.3.10)
Aktiv yuklamada 
cos
ω
= 1
deb olsak
P = S
bo’ladi. Bunda elektr
jixoz eng katta aktiv quvvatga ega. 
Induktiv qarshilikli zanjir.
Juda kichik aktiv qarshilik (r 
≈
0) va L – 
induktivlikka ega bo‘lgan g‘altakdan sinusoidal tok oqib o‘tganda 1.3.6-
rasm.(a) 
i = I
M
 sin
(
 
ω
t+
ψ
i
 
);
(1.3.11.) 
Ushbu tok g‘altakda sinusoidal o‘zgaruvchi oqimni hosil qiladi.
F
= 

i
L
= 

m
LI
sin
(
ω
t+
ψ
i
) = 
F
m
 sin
(
ω
t+
ψ
i
);
(1.3.12.) 
Uning amplitudasi
F
m 
= 

m
LI
; (1.3.13.) 
G‘altakning sinusoidal o‘zgaruvchi oqimi unda o‘zinduksiya elektr 
yurituvchi kuch(