5-ma’ruza: Meva va sabzavotlarni saqlash texnologiyasi Reja

 
 
18-rasm. Mevalarni yuvish va kolibrlash 
 
Saralash bosqichida mevalar va sabzavotlar avvalroq ta’kidlab o‘tganimizdek, begona 
aralashmalardan, nuqsonli mahsulotlardan tozalanishi bilan bir qatorda, tovar ko‘rinishi, 
pishganlik darajasi, pomologik navi va ranggiga ko‘ra ham saralanib navlarga ajratiladi. Har bir 
tanlangan nav alohida idio‘larda qadoqlanadi va yorliq yopishtirilgan holda unga mahsulot turi, 
navi va sifati bo‘yicha klassi yozib qo‘yiladi. 

---

19-rasm. Mevalarni inspeksiya qilish 
Kolibrlash ham mevalarni saralash jarayonining tarkibiy qismi hisoblanadi. Meva va 
sabzavotlarni kalibrlab saralashda ularning shakli va katta-kichikligi asosiy mezon hisoblanadi.
Zamonaviy meva-sabzavot omborlarida mahsulotlar maxsus avtomat tizimlarda 
kalibrlanadi. Ya’ni bunda kalibrlanishga yo‘naltiriluvchi mahsulot turi va uning o‘lchamlariga 
mos holda uskuna dasturlanadi va kalibrlovchi mexanizmi aynan shu mahsulot o‘lchamiga mos 
tarzda roslab qo‘yiladi.
Kolibrlash jarayonida mevalarlar quyidagi uchta turkum navlarga ajratiladi: 
1.
 
Yirik; 
2.
 
O‘rtacha;
 
3.
 
Mayda.
 
Maxsus uskunalarda katta-kichikligi bo‘yicha saralangan mevalar qo‘l kuchi yordamida 
kalibrlanadigan bo‘limga maxsus transportyorlarda yo‘naltiriladi. Bu bo‘limda meva yoki 
sabzavotlar so‘nggi bor kalibrlanadi. Qo‘l kuchi bilan saralash bo‘limida mevalar shakli jihatidan 
asosiy navdan juda ham chetlashgan shaklsiz mahsulotlardan ham tozalanadi. Mevalar shakli, 
kattaligi va ranggi bo‘yicha bir turli bo‘lib ko‘rinishi ularning tovar sifatlarini yanada oshiradi. 
 
20-rasm. Mevalarni yuvish 
5.2. Mevalarni saqlashning zamonaviy texnologiyalari