O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta-maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti g. Xamdamova, O. Astanakulov, A. Matchanov

Innovatsion faoliyat 
- chiqarilayotgan mahsulot (tovar, xizmat) larning 
nomenklaturasini kengaytirish va yangilash hamda sifatini yaxshilash, ularni 
tayyorlash texnologiyasini takomillashtirgan holda joriy etish, ichki va xorijiy 
bozorda samarali sotish uchun ilmiy tadqiqotlar natijalari va ishlanmalardan 
foydalanish hamda tijoratlashtirishga qaratilgan faoliyatdir. 
Noaniqlik
- bu loyihani amalga oshirish shart-sharoitlari haqidagi axborot 
noaniqligi, shu bilan bir qatorda xarajat va natijalar to‗g‗risidagi 
axborot noaniqligi yoki to‗liqmasligi tushuniladi. 
Risk
-bu tashki muhitning noaniqlik sharoitida korxonalar tomonidan 
xo‘jalik-moliyaviy faoliyatini amalga oshirishda daromad va moliyaviy resurslarni 
yo‘qotilish kabi salbiy oqibatlarni paydo bo‘lish ehtimoli. 
Innovatsion loyihaning asosiy elemenlari
-bu loyihaning asosiy vazifasini 
aks ettiruvchi ta‘riflangan maqsad va vazifalar va innovatsion muammoni hal 
qilish va qo‘yilgan maqsadlarni ro‘yobga chiqarish bo‘yicha loyihaviy tadbirlar 
majmuidir. 

---

352 
15-BOB. INNOVATSIYALAR TIZIMI VA INNOVATSION 
FAOLIYATNI DAVLAT 
TOMONIDAN TARTIBGA SOLISH 
 
15.1. Innovatsion faoliyatni davlat tomonidan tartibga solish asoslari 
15.2. Innovatsiyalarning moliyaviy tartibga solinishiniamalga oshirish 
15.3.O‘zbekistonda innovatsiyalarni davlat tomonidan tartibga solinishining 
xususiyatlari. 
 
15.1.Innovatsion faoliyatni davlat tomonidan tartibga solish 
asoslari 
 
Innovatsion jarayonlarni davlat tomonidan tartibga solish zarurati birinchi 
galda ularning iqtisodiyot uchun va umuman jamiyat uchun ahamiyati tobora oshib 
borayotganligi bilan bog‘liq. Iqtisodiy o‘sish negizida ekstensiv va intensiv 
omillarning uyg‘unligi yotadi.
Ekstensiv omillardeganda ishlab chiqarishda foydalaniladigan boshlang‘ich 
resurslar- ishchi kuchi, moddiy tarkibiy qismlar, yer va h.k. massasining o‘sishi 
tushuniladi.
Intensiv omillar deganda esa qo‘llanilayotgan resurslar sifatining 
yaxshilanishi va ulardan foydalanish darajasining oshirilishi tushuniladi.
Hozirgi davrda mehnatga layoqatli aholining bandligini oshirish va iqtisodiy 
faoliyatga yangi tabiiy resurslarni jalb qilish hisobidan mahsulot va xizmatlarni 
ishlab chiqarish imkoniyatlari tobora cheklanib bormoqda. Intensiv omillar 
iqtisodiy dinamika uchun hal qiluvchi ahamiyat kasb etmoqda.O‘z navbatida 
xodimlar malakasining yuksalishi va mehnat unumdorligining, materiallar va 
uskunalar qaytimining o‘sib borayotganligi fan va texnika yutuqlari bilan, ilg‘or 
tajriba va xo‘jalikda ulardan foydalanish darajasi bilan, ya‘ni yangiliklarning 
ommalashuvi bilan belgilanmoqda. Fan-texnika taraqqiyotining eng rivojlangan 
mamlakatlardagi yalpi ichki mahsulotning o‘sishiga qo‘shgan hissasi har xil 
baholashlar bo‘yicha 75-90 % ni tashkil qilmoqda. 

---

353 
Hozirgi vaqtda innovatsiyalarga bo‘lgan talab davlat xavfsizligining g‘oyatda 
muhim determinantalaridan biriga aylangan. Bu holat ham tashqi, ham ichki 
tarkibiy qismlarga ega. Xalqaro nuqtai nazardan qaralganda bu yerda 
mamlakatning ilmiy-texnologik xavfsizligining ta‘minlanishi haqida, ya‘ni ilg‘or 
texnologiyalarga kirib borishining cheklanganligi, qaror topgan asosiy texnologik 
zanjirlarning uzilishi bilan bog‘liq holda tashqaridan bo‘ladigan har qanday 
diktatga qarshi tura olish imkonini beradigan, yetarli darajada qudratli ilmiy-
innovatsion salohiyatning mavjudligi haqida so‘z boryapti. 
Davlat bevosita innovatsion faoliyatni tartibini boshqaradi, u yangiliklarni 
tashabbuskori hisoblanadi va ularni byudjetdan moliyalshtiradi, hamda bilvosita, 
innovatsiya uchun qulay shart-sharoitlar yaratib innovatsion infratizimlarni 
yaratadi.Shunday qilib, innovatsion faoliyatni davlat tomonidan tartibga solish 
yo‘nalishlari 15.1 - rasmda ko‘rsatilgan.