Konstruksion materiallar va detallarning turli guruhlarini kontaktli uchma-uch payvandlashning

3
.
Metall tilimlarini
(polosalarni) payvandlash.
Odatda qalinligi 1-10 
mm, eni 1000 mm gacha va bundan kata bo‘lgan. Tilimlar (teki syoki egilgan) 
payvandlanadi. Uchma-uch birikish joyining uzunligi bo‘yicha bir takis 
qizishini ta’minlash uchun tilimlar nisbatan qattiq rejimda uzluksiz eritib 
payvandlanadi. Payvandlash sifati talab etiladigan darajada chiqishi uchun 
tilimning chetlari yaxshilab hozirlanadi va ular aniq parallel holatda 
joylashtiriladi (bunga erishish uchun ularning orasiga maxsus kalibrlovchi 
pichoq o‘rnatiladi). Bikrlikni ta’minlash uchun chuktirish vaqtida 

ch
 
tilim 
enining 2,5-3 qismiga teng qilib olinadi, cho‘ktirish esa tiraklar yordamida 
cheklanadi, tiraklar payvandlash mashinasiniing harakatlanuvchi va qo‘zg‘almas 
plitalari orasiga o‘rnatiladi. Eritish uzluksiz o‘sib boruvchi tezlik bilan olib 
boriladi. 
Tilimlarni payvandlashda (ixcham kestilarni payvandlashdan farqli 
o‘laroq) sovish va oksidlash jarayonlari tezlashadi. SHu sababli v
erish 
oshiriladi, 
v
cho‘q
esa kamida 60-80 mm/sek qilib olinadi. CHo‘ktirish kattaligi tilim 
qalinligining ko‘pi bilan 1-1,5
 
qismiga teng qilib olinadi. 
4. 
Halqasimon detallarni payvandlash.
Halqasimon detallarni 
payvandlashning o‘ziga xos xususiyati tokning shuntlanishi va cho‘ktirish 
vaqtida halqaning qayishqoq deformatsiyalanishidan yuzaga keluvchi 
kuchlarning ta’sir qilishidan iborat. Ikkala omil ham tutash bo‘lmagan 
detallarni payvandlashdagidan quvvatliroo‘ mashinalardan foydalanishni 
taqazo etadi. SHuntlanish tufayli sarflanadigan kuvvat 15-50
% 
ortadi va halqa 
uchlarini qisish kuchi (F
qis
) keskin kattalashadi. Payvandlash paytida 
deformatsiyalashni osonlashtirish va shuntlanish tokini kamaytirish uchun 
halqa payvandlash oldidan mashina qisqichlarida qizdiriladi. Ba’zan induktiv 
qarshilikni oshirish uchun halqaga ajraladigan magnit o‘tkazgich kiydiriladi. 
Halqasimon detallar kesimiga qarab uzluksiz eritib, qizdirgan holda eritib, 
impulsli eritib payvandlanadi. 
Halqasimon detallarni payvandlash texnologik jarayonining umumiy 
sxemasi ushbu ketma-ket bajariladigan operatsiyalardan iborat: tanavorni 
(zagotovkani) 
valsovkalash, 
uchlarini 
tozalash, 
uchlarini 
bukish 
(kismalarda ishonchli markamlash uchun), payvandlash, gratni ketkazish, 
cho‘zish. 
5.