Pedagogika, innovatsiya, integratsiya

DARSGA QO‘YILADIGAN TALABLAR
1.  H ar  bir  dars  m a’lum  bir  m aqsadni  am alga  oshirishga  qaratilgan  va 
puxta rejalashtirilgan b o ‘lm og‘i  lozim. B uning uchun:
a)d arsy o sh larn i barkam ol shaxs ruhidatarbiyalashning um um iy m aqsad 
va  vazifalaridan  kelib  chiqadigan  konkret  bir  m aqsadni  am alga  oshirishga 
qaratilgan  b o ‘lishi;
b)  darsning  m aqsadi,  albatta,  o ‘quvchilarga  tugallangan  bilim   berishni 
nazarda tutgan b o ‘lishi;
d)  bir  soatlik  darsda  o ‘tishga  m o ‘ljallangan  m avzu  dastur m aterialining 
bir  qism i  sifatida  ifodalanishi  va  bu  m ateriallar  o ‘zaro  ichki  m antiqiy 
bog‘lanishga ega b o ‘lishi;
e)  o ‘tilishi  kerak  b o ‘lgan  m aterialning  xarakteriga  k o ‘ra  qanday  dars 
tipi,  o ‘qitish m etodidan  foydalanish nazarda tutilishi;
f)  sin f  o ‘quvchilarining  faolligini  oshirish  m aqsadida  u m um sinf  va 
ayrim  o ‘quvchilar bilan qanday ish olib borish kerakligi belgilangan b o ‘lishi 
kerak.
2.  H ar  bir  dars  m ustahkam   g ‘oyaviy-siyosiy  jihatd an   tarbiyaviy 
y o ‘nalishga ega b o ‘lm og‘i  lozim:
a)  darsning m azm uni  o ‘tilayotgan  m avzuning m ohiyatiga  b og ‘liq holda 
o ‘quvchilarni  g ‘oyaviy-siyosiy  jihatdan  tarbiyalashga  xizm at  qiladigan 
m ateriallar bilan  boyitilishi;
b)  dars  o ‘tilayotgan  m avzuning  m azm unidan  kelib  chiqadigan  tabiat, 
jam iy at v a kishi tafakkuri taraqqiyoti haqidagi ilmiy bilim lar o ‘ quvchilarning 
ilmiy  dunyoqarashi va e ’tiqodlarining  shakllanishiga qaratilgan  b o ‘lishi;
d) 
dars  o ‘tilayotgan  m avzuning  m azm unidan  kelib  chiqadigan  ilmiy 
nazariyalar orqali o ‘quvchilarning dialektik, m aterialistik dunyoqarashlarini 
shakllantirish v a o ‘quvchilarni  barkam ol  shaxs ruhida tarbiyalashi  lozim.
3.  H ar  bir  dars,  albatta,  turm ush  bilan,  am aliyot  bilan  b o g ‘langan 
b o ‘lm og‘i  lozim .  B unda ayniqsa:
a) 
m atem atika, fizika, kimyo, biologiya, geom etriya v a boshqa fanlarning 
ilmiy asoslari, uni turm ushda,  ishlab  chiqarish  am aliyotida q o ‘llashi;
67

---

b) 
sanoat  va  qishloq  x o ‘jalig in in g   rivojlanishida  fanning  tutgan  o ‘rni 
kabilar nazarda tutilishi  lozim.
4.  H ar  bir  dars  xilm a-xil  m etod,  m etodik  usul  va  vositalardan  keng  va 
unum li  foydalangan  holda olib  borilishi  lozim.
5.  Darsga ajratilgan har bir soatni tejab,  undan samarali foydalanish lozim.
6.  Har bir dars 
0 ‘qituvchi va o ‘quvchilarning faoliyati  birlashgandagina 
q o ‘yilgan  m aqsadga erishish  m um kin.  B uning  uchun:
a) o ‘qituvchi  darsga puxta tayyorlanishi;
b)  shu  dars  davom ida  ishlatiladigan  k o ‘rgazm ali  o ‘quv  m ateriallarini 
to ‘g ‘ri tanlashi va  ishlatishi;
d) sin f jam oasi va har qaysi o ‘quvchi bilan m unosib m uom alada boMishi;
e)  sin f  faolligini  oshirishga  qaratilgan  tadbirlarni  t o ‘g ‘ri  belgilashi, 
ayniqsa,  o ‘quvchilam ing  m ustaqil  fikr  yuritishlarini,  ularning  diqqatini 
ja lb   qilish  va  m a’lum  topshiriqlarni  kitob  bilan  ishlash,  tajriba  o ‘tkazish  va 
yozm a  graflk  ishlarni  bajarish.