Z. T. Taxirov nashr jarayoni asosiy bosqichlari

uning tahrirdan chiqqan, muallif bilan kelishilgan va tasdiqlangan
matniga to‘la mos ekanligiga erishadi.
Matnni imloviy, tinish belgilari bilan boqliq xatolardan xoli
qiladi. Ensiklopedik asar matnidagi qisqarmalar va havolalarni bir
xildaligi va aniqligini ta’minlaydi. Izohlar matndagi ko‘rsatkich-
larga mosligi ya hokazolaming to‘g ‘riligini tekshiradi, shuningdek
ba’zi zarur tuzatishlami amalga oshiradi.
Muharrirning qo‘lyozmani baholash jarayonida o‘qib tuzatishi-
dan maqsadi - matnni sidirg‘a o‘qish. Bu tur o‘qishni amalga oshir-
ganda matnning mazmuni, tuzilishi (kompozitsiyasi) dagi hamda
uslubiy xatolarni aniqlaydi. o‘qish jarayonida muharrir geografik
nomlar, shaxs ism, familiyalari, tahalluslari bir xil berilishi, iqti-
boslar, raqamlar, sanalar aniq bo‘lishiga e’tibomi qaratadi, uzunlik,
miqdor o‘lchamlarini taqqoslash mumkinligini tekshiradi.
Sarlavhalaming matn bilan uyg'unligi, mosligini, tasvirlar osti
yozuvlarining rasm, chizmaga mosligini tekshirish ham uning vazi-
fasiga kiradi.
Bunday o‘qish tahririyatning malakali va tajribali mutaxassisiga
topshiriladi. Bunday o‘qishda matndagi kamchiliklar aniqlanadi,
ko‘rsatiladi. Ammo, tabiiyki, aniq ko‘rinib turgan xatoliklar, har-
fiy, imloviy xatolar, bundan istisno. Shuning uchun bunday o“quv-
chining malakasi juda yuqori bo‘lgan taqdirda ham mazkur jara-
yonda etakchi muharrir ishtirok etadi va muommolami hal etadi.
Matnda 
qisqartirib tuzatishlami 
amalga oshirishdan maqsad,
awalo, matn xajmini kichraytirish va shu yo‘l bilan uni maqbul
96

---

o‘lchamga keltirish, qolaversa ortiqchaliklardan holi qilish. Qis-