Microsoft Word итисодий статистика-лотин doc

4. Korxonalarning asosiy vositalar bilan
ta’minlanganligi statistikasi 
 
Korxonalarda faoliyatni rivojlantirish uchun asosiy vositalar yetarli darajada 
bo‘lish lozim.
Asosiy vositalar bilan ta’minlanganlik ko‘rsatkichlarini tahlil qilganda, 
korxona xodimlarining asosiy vositalarning faol qismi bilan qanday ta’minlanganligi 
katta ahamiyatga ega. Chunki ishchilar qanchalik mehnat qurollari bilan yaxshi va 
to‘liq ta’minlangan bo‘lsa, shuncha mehnat unumdorligi yuqori bo‘ladi. 
Xodimlarning fond bilan qurollanganlik darajasi (Fq) asosiy vositalarning faol qismi
summasining xodimlar soniga nisbati bilan topiladi va har bir xodimga qanchalik 
asosiy vositalarning faol qismi summasi to‘g‘ri kelishini ifodalaydi. 
AV faol qismi 
Fq = ---------------------------: 
Xodimlar soni 
 
Korxona faoliyati natijalarining miqdoriga to‘g‘ri keladigan asosiy vositalar 
sig‘imi asosiy vositalar summasining natija ko‘rsatkichlariga nisbati bilan aniqlanadi. 
Bu ko‘rsatkich korxona faoliyat natijalariga (ishlab chiqarilgan mahsulot, 
tovaroborot, foyda va shu kabilar) qanchalik asosiy vositalar to‘g‘ri kelishini 
bildiradi. Bu ko‘rsatkich dinamikada qanchalik kamayib borsa, shunchalik yaxshi. 
A . V 
F-lik = ------------ 
Q 
Korxona o‘z mablag‘larining asosiy vositalar bilan ta’minlanganligi asosiy 
vositalar summasini o‘z mablag‘lari summasiga nisbati bilan aniqlanadi va o‘z 
mablag‘larining har bir so‘miga qancha asosiy vositalar to‘g‘ri kelishini bildiradi. 

---

47 
Asosiy vositalar (Av) holatini ifodalovchi ko‘rsatkichlar va ularni aniqlash yo‘llari 
 
Ko‘rsatkichlar tizimi
 
AV.ning 
umumiy
mablag‘lardagi 
(aktivlardagi) 
hissasi 
AV.faol 
qismining 
umumiy 
AV.lardagi 
ulushi 
AV.ning eskirish 
koeffitsienti 
AV.ning yangila-
nish koeffitsienti 
AV.ning 
yaroqlilik 
koeffitsienti 
AV.ning 
chiqarilish 
koeffitsienti 
AV 
AV.U=----. 100 
V 
AV.F
AV.FU=----- .100 
AV
Av.eskirish
summa.(AV. 
ES) 
AV.es=-------------- 
AV.boshlan.
g‘ich qiymat 
Av.ishga
tushiril- 
gan 
AV.yan= ----------
- 
AV.B.yil
oxirida 
AV-EV. 
ES 
QAV.yar=-------
- 
AV 
AV.yil dav. 
his.chiq.su-
mi AVCHQ) 
QAV.chk=---------- 
AV.BQ y. 
boshida
AV.ning 
umumiy 
mablag‘lardagi 
ulushini 
AV.faol 
qismining 
umumiy AV-dagi 
ulushini 
AV.ning necha foiz 
qiymatini 
yangi 
mahsulotga 
ko‘chirilganligi 
AV.ning qanchasi 
yangilanganligi-ni 
AV.ning qancha 
qismi 
yaroqli 
ekanligini 
Hisobot 
davrida 
AV.ning 
qancha 
qismi 
hisobdan 
chiqarilganligin 

---

A . V 
O‘zt = ------------ 
O‘m 
Korxonaning asosiy vositalar bilan ta’minlanganlik ko‘rsatkichlari va ularni 
aniqlash yo‘llari quyidagi sxemada ko‘rsatilgan.