O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz

Мавзуга оид адабиѐтлар таҳлили
. Таркиби 
жиҳатидан интенсивлик категорияси уч томонлама 
тузилишга эга: асосий атама-меъѐр тушунчаси ва иккита 
қарама-қарши атама – ―меъѐрдан камроқ‖ ва ―меъѐрдан 
кўпроқ‖.Баҳолаш ушбу уч қисмли категория нуқтаи 
назаридан амалга оширилади [Туранский 1990: 22].Секин-
аста белги ѐки хусусиятнинг интенсивлиги турли сўз 
туркумлари билан ифодаланиши мумкин: от, сифат, феъл, 
равиш 
бу 
интенсивликни 
лингвистик 
ифодалаш 
воситаларини ўрганиш соҳасидаги ишлардан далолат 
беради. Мазкур ѐндашув нуқтаи назаридан қаралганда, 
миқдор ва сифат маъносига эга бўлган тил бирликлари 
тил белгиларида объективлашган дунѐнинг миқдор ва 
сифат хилма-хиллигини билиш субъекти томонидан 
англаш 
ва 
тушунтириш 
натижалари 
сифатида 
тушунилади.
Воқеъликдаги сон ва сифат фарқларини концеп-
туаллаштириш дунѐ ҳақидаги билимларнинг маълум 
форматлари, концептуал тизимининг муҳим элементлари 
сифатида СОН ва СИФАТ тушунчаларини инсон онгида 
шаклланишига ѐрдам беради. СОН концепциясининг 
ўзига хослиги динамик хусусиятларнинг комбинацияси 
билан белгиланади. Ўз-ўзидан парапсихологик ҳодиса 
сифатида СОН миқдор тушунчасининг когнитив 
белгисидир. Бу СОНнинг ташкилий тамойили бўлган 
МИҚДОР тушунчаси бўлиб, унинг статистик ва динамик 
хусусиятларини 
ўзида 
намоѐн 
этади. 
Миқдор 
тушунчасининг динамик хусусиятлари инсон онгининг 
динамикасини ўзида акс эттиради: лингвистик белги 
билан МИҚДОР тушунчаси ҳар доим шахснинг 
―мавжудлиги‖ билан боғлиқ бўлади, чунки у миқдорий 
O„ZBEKISTON MILLIY 
UNIVERSITETI
XABARLARI, 2022, [1/5]
ISSN 2181-7324 
 
FILOLOGIYA 
https://science.nuu.uz/ 
Social sciences
 

---