Neft va gazni qayta ishlash kimyoviy texnologiyasi

tan xom ashyosini ajratib olish jarayoni
Suyuq uglevodorodlarning (S
2
N
6
, S
3
N
8
, S
4
N
10
, S
5
+yuqori) ikki fazali oqimi K-1 
demetanizatorning kubidan (metanni ajratib olish bloki) 40÷44 °S temperaturada, 
ta’minlash mahsuloti sifatida, K-2 deetanizatorga (etan xom ashyosini ajratib olish 
bloki) beriladi. K-2 deetanizator 51 klapanli likopchalardan iborat bo’lib, ularda xom 
ashyo tarkibida propan 0,56 % mol dan ortiq bo’lmagan, apparatning yuqorisidan 

---

20 b/g 24-17 Raxmonov N.N. 
olinadigan etan (S
2
N
6
) va tarkibida etan 0,16% mol dan kam bo’lgan kub mahsulotini 
(S
3
N
8
, S
4
N
10
, S
5
+yuqori) olish maqsadida fraksiyalarga ajratiladi.
Apparatning yuqorisidan olinadigan mahsulot etilen ishlab chiqarish qurilmasi 
piroliz pechlari uchun xom ashyo hisoblanadi. Kub mahsuloti K-3 depropanizator 
(propanni ajratib olish bloki) uchun xom ashyo hisoblanadi.
Gaz fazasi ta’minlovchi suyuqlik beriladigan nuqtadan kolonnaning yuqori 
qismiga harakatlanadi, bunda pastga oqib tushayotgan suyuqlik bilan uzluksiz massa 
almashish jarayoni borishi hisobiga etan bilan to’yinadi.
K-2 Og’irroq (yuqori) uglevodorodlar (S
3
N
8
, S
4
N
10
, S
5
+yuqori) bilan to’yingan 
suyuqlik kolonnaning kub qismida yig’iladi.
Nasosdan chiqqan suyuq etan, K-2 deetanizatorning yuqori qismiga “ho’llash” 
uchun beriladi. Deetanizatorning 1-likopchasiga beriladigan “ho’llash” uchun 
beriladi. 
Suyuq etanning bir qismi, etan xom ashyosini pechlarga yuborish kollektoridagi 
bosimga bog’liq ravishda, T-3 etan xom ashyosi bug’latgichining quvurlar hududiga 
yuboriladi.
Etanni bug’latish, berilgan temperaturadagi bug’ kondensati bilan issiqlik 
almashish hisobiga, amalga oshiriladi. Bug’ kondensati temperaturasi 95÷105 °S 
darajada bug’latgichning korpusiga beriladigan past bosimdagi bug’ oqimini tartibga 
solish yo’li bilan, ushlab turiladi.
Suyuq fazadagi (S
2
N
6
, S
3
N
8
, S
4
N
10
, S
5
+yuqori) uglevodorodlar aralashmasidan 
tashkil topgan kub mahsuloti kolonnnaning kub qismidagi haydash seksiyasiga 
beriladi. Uglevodorodlar aralashmasi ~ 95 °S temperaturada haydash seksiyasidan, 
termosifon vositasida R-2 kub reboylerining quvurlar hududiga beriladi.
Reboylerdan chiqqan uglevodorodlar aralashmasining ikki fazali oqimi, 113 °S 
dan yuqori bo’lmagan temperaturada, kub qismining yig’ish seksiyasiga beriladi.
101÷105 °S temperaturadagi suyuq faza (S
3
N
8
, S
4
N
10
, S
5
+yuqori) kolonna 
kubining yig’ish seksiyasidan, ta’minlash mahsuloti sifatida, propanni ajratib olish 
blokiga beriladi.