"ishlab chiqarishda boshqaruv" fakulteti «iqtisodiyot» kafedrasi

 
Yechish uchun masalalar: 
1. Korxonaning yillik sotiladigan mahsulot qiymati 180 mln.so‘mni tashkil 
qiladi. Aylanma mablag‘larni yillik qoldig‘i 60 mln.so‘m korxona aylanma 
mablag‘larining yillik qoldig‘ini o‘zgartirmagan holda ishlab chiqarish 
jarayonlarini takomillashtirish natijasida aylanish koeffitsienti 4 baravarga 
etkazganligi yillik sotiladigan mahsulot necha so‘mga ko‘payishini toping. 
2. Korxona yil mobaynida rejaga asosan 960 mln.so‘mlik mahsulot sotgan. 
Bunga aylanma mablag‘larning yillik qoldig‘i 160 mln.so‘mni tashkil qiladi. 
Korxonada ayrim ishlab chiqarish jarayonlari takomillashtirish natijasida aylanma 
mablag‘larni bir aylanish davri 10 kunga qisqartirilgan. Aylanma mablag‘larning 
aylanish koeffitsienti jarayonini takomillashtirishdan so‘ng bo‘shatib olingan 
mablag‘lar qiymati topilsin. 
3. Hisobot yilida mahsulot va xizmatlar sotish hajmi 9730 ming.so‘mni tashkil 
etadi. Aylanma mablag‘larning o‘rtacha qoldig‘i esa, 2130 ming.so‘m. aylanma 
koeffitsienti va aylanma mablag‘larni bir aylanish davomiyligini toping. 
4. Korxonaning yillik hisobotining quyidagi ma’lumotlari asosida aylanma 
mablag‘lar summasini toping. 
Mahsulot va xizmatlar sotish hajmi reja bo‘yicha – 3670 ming.so‘m haqqatda – 
4117 ming.so‘m. 
Me’yoriy aylanma mablag‘larning o‘rtacha – reja bo‘yicha – 957 ming so‘m 
haqqatda 960,5 m.so‘m. 

---

5. Fabrika har kuni 180 m
2
material sarf qiladi va uni har oyning birinchi 
chislosida olib keladi (30 kundan so‘ng). 
6. Ishlab chiqarish fondlariga bo‘lgan to‘lov miqdorini aniqlang, agar; 
1)
asosiy ishlab chiqarish fondlari – 8000 m.s 
2)
me’yoriy aylanma mablag‘lari – 1800 m.s 
3)
ishlab chiqarish fondlari uchn to‘lovlar – 3% 
7. Xizmatlarni sotish hajmi 620 m.s va aylanma mablag‘larning o‘rtacha yillik 
qoldig‘i 62 m.s bo‘lganda aylanish koeffitsientini va aylanma mablag‘larni bir 
aylanish davomiyligini hisoblang. Agar aylanish koeffitsienti 10%ga oshsa, 
8. Hisobot yilida aylanma mablag‘larning o‘rtacha qoldig‘i 3 mln. so‘m 
bo‘lganda, korxonada 9 mln.so‘mlik xizmatlar realizatsiya qilindi. Rejalashtirilgan 
yilda mahsulot hajmi 25 %ga, aylanish koeffitsienti 30 %ga oshsa aylanma 
mablag‘lar me’yori qanday o‘zgaradi?