KEYS 7
Mirishkor tuman hokimining 2019-yil 26-oktabrdagi qaroriga ko‘ra,
tumanning Anjirli ko‘chasi, 96-uy manzilida foydalanishdagi 300 kv.
metr yer
maydonida mavjud qo‘shimcha ruxsatsiz qurilgan 2 ta yashash xonasi hamda
yordamchi xo‘jalik binolariga nisbatan fuqaro I.B. nomiga mulk huquqi e’tirof
etilgan va uy-joy tegishli tartibda I.B. nomiga davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan.
2021-yil 10-avgustdagi Tuman prokurori tomonidan tuman hokimining
2019-yil 26-oktabrdagi qarorini bekor qilish haqida protest keltirilgan.
Tuman
hokimining
2021-yil
15-sentylabrdagi
qaroriga ko‘ra protest qisman
qanoatlantirilib, tuman hokimining 2019-yil-yil 26-oktabrdagi qarorining 3-bandi,
ya’ni “Anjirli” ko‘chasi, 96-uy manzilidagi umumiy foydalanishdagi 300 kv. metr
yer maydonidagi fuqaro I.B. ga tegishli bo‘lgan 80 kv. metr hujjatsiz qurilmalarga
shundan 2 ta daxliz hammom, ayvon va soyabonlarga mulk huquqi e’tirof etilsin”
deb o‘zgartirish kiritilgan. Shuningdek, tuman hokimining 2021-yil 23-sentabrdagi
qarori bilan tuman hokimining 2021-yil 15-sentabrdagi qarori o‘zgartirish kiritilib,
ya’ni mazkur qarorning 3-bandidagi “ayvon va soyabonlar” so‘zlari chiqarib
tashlangan. Yuqoridagi hokim qarorlaridan norozi bo‘lib, fuqaro I.B.
sudga
shikoyat ariza bilan murojaat etgan.
1-savol: Ma’muriy aktga qo‘yilgan talablarni yoritib bering.
2-savol: Ma’muriy aktga o‘zgartirish kiritish va bekor qilish tartibini
yoritib bering.
3-savol: Vaziyat yuzasidan “Ma’muriy tartib-taomillar to‘g‘risida”gi qonun
prinsiplarini tahlil qiling.
4-savol: Normativ-huquqiy hujjatlarga ko‘ra tuman va shahar mahalliy
davlat hokimiyati organlari tomonidan yer uchastkalariga bo‘lgan
huquqlarni
belgilash, e’tirof etish, o‘zgartirish, bekor qilish vakolatlari, ular yuzasidan qaror,
farmoyish yoki boshqa turdagi hujjat qabul qilish huquqini tahlil qiling.
5-savol: O‘zboshimchalik bilan qurilgan uylarni qonuniylashtirish tartibini
tahlil qiling.
JAVOB:
Ma’muriy aktga qo’yilgan talablar haqida gapirishdan oldin ushbu
tushunchaga tarif berib o’tish shart. Ma’muriy akt- ma’muriy organning ommaviy
huquqiy munosabatlarni yuzaga keltirishga, bekor qilish va o’zgartirishga
qaratilgan hamda ayrim jismoniy yoki yuridik shaxslar
uchun yoxud muayyan
belgilariga ko’ra ajratilgan shaxslar guruhi uchun muayyan huquqiy oqibatlar
keltirib chiqaruvchi ta’sir chorasi. Oddiy tilda aytganda ma’muriy akt ma’muriy
organning huquqiy munosabatlarni vujudga keltirish, o’zgartirish va bekor qilishga
qaratilgan va ma’lum shaxslar uchun huquqiy oqibat keltirib chiqaradigan tasir
chorasi. Ma’muriy hujjatning mazmuniga quyidagi talablar qo’yilgan:
-qonuniy;
-asoslangan;
-adolatli;
-aniq;
-tushunarli;
Ma’muriy hujjat har qanday holda ham qonuniy bo’lishi kerak. Ma’uriy hujjat
arizachining manfaatlarini qanoatlantirishni rad
etganda ham taqdirda haam
qonuniy qilib,uning normalariga zid bo’lmasligi kerak.
Ma’muriy hujjat asoslangan bo’lishi kerak. Ma’muriy hujjatning xulosa ya’ni
qaror qismi asosiy qismiga asoslantirilgan bo’lishi kerak. Asoslangan bo’lishi
ayniqsa, arizachining arizasi qanoatlantirilmagan hollarda juda muhim. Chunki har
bir arizachi uning manfaati qanoatlantirilmaganiga sabab bo’lgan omilni bilishi
kerak. Bunda fuqaroga uning manfaati nima uchun qanoatlantirilmaganini asoslash
va unga nisbatan nima uchun bunday ta’sir chorasi qo’llangani haqida tasavvurga
ega bo’lishi kerak. Agar hujjat asoslantirilmasa va mavhum qolsa fuqaroda davlat
organlariga nisbatan ishonchsizlik kayfiyati shakllanadi. Zero, ma’muriy hujjat
arizachining huquq va manfaatlariga to’g’ridan-to’g’ri daxl qiladi.
Ma’muriy hujjat har doim adolatli bo’lishi shart. Ma’muriy
hujjat adolatli
bo’lishi uchun undagi arizachining holatlari har tomonlama o’rganilib , shunga
mos ravishda to’gri qaror qabul qilinishi kerak.
Ma’muriy hujjat har doim aniq bo’lishi kerak. Ma’muriy hujjatda
belgilanayotgan holatlar turli xil ma’no keltirib
chiqarmaydigan tarzda bayon
qilinishi va albatta tushunarli ham bo’lishi kerak. Ya’ni uni o’qigan oddiy fuqaro
uning ma’nosiga qiyinchiliksiz tushunishi kerak va o’rni kelsa hujjat aniqlik bilan
birga oddiy tilda bayon qilinishi lozim.