M. M. Mamasiddiqov, Z. N. Esanova, D. Y. Habibullayev

14.1.  Fuqarolik  protsessida  isbotlash  tushunchasi
F u q aro lik   protsessida  h am   ish  u c h u n   m u h im   b o ig a n   dalillarni 
a n iq la sh   b o rasid ag i  faoliyat  sud  o rq ali  a m a lg a   o sh irila d i  va  u 
«dalillarni  isbotlash» 
deb  n o m la n a d i.  0 ‘z  n av b atid a,  sud  to m o ­
n id an   an iq la n ish i  lozim   b o ig a n   h o la tla r 
isbotlash  predmeti 
deb 
atalsa,  ish u ch u n  aham iyatga ega b o ig a n   h olatlam i  isbotlash am alga 
oshiriladigan  vositalar 
sudga  oid  dalillar 
deyiladi.
D a rh a q iq a t,  tortish u v ch ilik   prinsipiga  m uvofiq,  sud  taraflarga 
ish  b o ly icha  d alillar  to ‘plashga  k o ‘m ak lash ad i,  agar  q o ‘sh im c h a  
dalillar taqdim  etish taraflar va ishda ishtirok etuvchi boshqa shaxslar 
u c h u n   qiyinchilik  tu g ‘dirsa,  sud  u larn in g   iltim o sn o m asig a  k o ‘ra 
d alillar t o ‘plashda ularga yo rd am   k o ‘rsatadi.
Isbotlash 
sudga  oid  d alillar  y o rd am id a   ish  h o latla rin i  aniqlash 
b o ‘yicha faoliyat hisoblanib, taraflam ing va m an faatd o r shaxslarning 
ishga  d o ir dalillarni  t o ‘plash,  sudga  taq d im   etish,  u ni  tekshirish  va 
b ah o lash   jara y o n la rid a   ishtirok  etishi  kabi  protsessual  h arak atlari 
natijasida yuzaga keladi.
Suddagi  isbotlashning subyektlari sifatida faqat taraflar,  u chinchi 
shaxslar,  ularning vakillari va ishda  ishtirok etuvchi b oshqa shaxslar 
e 'ti r o f  etiladi.