M. M. Mamasiddiqov, Z. N. Esanova, D. Y. Habibullayev

2 8 .1 .  Qonuniy  kuchga  kirgan  hal  qiluv  qarorlari, 
ajrimlar  va  qarorlarni  nazorat  tartibida 
tekshirishning  mazmuni  va  ahamiyati
0 ‘zb ekiston  R espublikasi  F u q a ro lik   p rotsessual  kodeksining
3 9 -b o b   (349—361 -m o d d a la r)i  q o n u n iy   kuchga  kirgan  hal  qiluv 
q a ro rla ri,  a jrim la r  va  q a ro rla rn i  q a y ta   te k sh irish   m asalalarig a 
bag‘ishlangan b o ‘lib,  ushbu institutning m aqsadi va vazifasi qonuniy 
k uchga  kirgan  hal  qiluv  q a ro rlari,  ajrim lar  va  q a ro rlarn i  q o n u n iy , 
asosli va adolatli ekanligini tekshirishga qaratilgan.
S u d   q a ro rla rin i  n a z o ra t  ta r tib id a   te k s h iris h n in g   m a z m u n i 
quyidagilarda k o ‘rinadi:
•  birinchidan,  ushbu  in stitu t  fuqarolik  protsessining  m u h im   va 
m ustaqil  bosqichi  sanaladi;
•  ik k in c h id a n ,  q o n u n iy   k u c h g a   k irgan  hal  q ilu v   q a ro rla ri, 
ajrim lar va q aro rlarn i  nazo rat tartib id a tekshirish  faoliyatini am alga 
o shiradi;
•  uchin ch id a n ,  q o n u n iy   k u c h g a   k irgan  hal  qiluv  q a ro rla ri, 
ajrim lar  va  q a ro rlarn i  n az o ra t  tartib id a   tekshirish  orqali  u larn in g  
q o n u n iy ,  asosli  va  adolatli  ekanligini  t a ’m inlaydi;
•  t o ‘rtinchidan,  n a z o ra t  ta rtib id a   su d   q a ro rla rin i  te k sh irish  
faoliyati  q o n u n d a   k o ‘rsatilgan  (F P K n in g   3 4 9 -m o d d a si)  m axsus 
subyektlar  to m o n id a n   am alga  oshiriladi;
•  beshinchidan,  n a z o ra t  tartib id a   sud  q aro rlarin i  tekshirish  va 
qayta k o ‘rish faoliyatida m axsus subyektlar nom iga nazorat tartibida 
p ro te st  keltirish  to ‘g ‘risidagi  ariza  berish  y o ‘li  bilan   fu q aro larn in g  
ishtiroki  ta ’m inlanishiga  y o ‘l  q o ‘yiladi.
• oltinchidan,  n a z o ra t  tartib id a   sud  q a ro rlarin i  q ay ta  k o ‘rishda 
aniq  protsessual q o id ala r (m axsus subyektlar,  sudga m u ro jaat qilish 
m u d d a ti,  ish  k o ‘rish  doirasi,  ishni  talab   qilib  olish,  sud  q arorlari 
ijrosini to ‘x tatib  tu rish ,  ishni  n az o ra t tartib id a  k o ‘rayotgan  sudning 
vakolatlari  va  b o shq.)  m u sta h k a m lan g a n   b o ‘ladi.
2 7 6

---

Q o n u n iy   k u c h g a   k irg a n   hal  q ilu v   q a r o r la r i,  a jr im la r   va 
q a ro rla rn i  n a z o ra t  ta rtib id a   tek sh irish n in g   a h a m iy ati  sh u n d a k i, 
f u q a r o la r n in g   h u q u q   va  q o n u n iy   m a n f a a tla r in in g   h im o y a s i 
t a ’m in lan a d i  h a m d a   q o n u n iy   kuchga  kirgan  hal  qiluv  qaro rlari, 
a jrim lar va q a ro rlarn i q o n u n iy ,  asosli va adolatli  ekanligini  n azo rat 
tartib id a   tekshirish  im koniyati  tu g ila d i  h a m d a   fu q aro larn in g   odil 
sudlovni am alga oshirish tizim iga bo ‘lgan h urm at va ishonchi yanada 
o rta d i.
2 8 .2 .