Баҳтли оила 1 Кириш

Турмуш қуришнинг ҳукми
Турмуш қуриш суннатдир. Зеро, Ҳазрати Пайғамбаримиз (с.а.в.) шундай марҳамат 
қилганлар: "Никоҳ менинг суннатимдир. Кимки суннатимга амал қилмаса, умматимдан 
эмас". Бу хитоб Пайғамбаримизнинг суннатларини хуш кўрмаганлар учун. Баъзи узрли 
сабабларга кўра турмуш қурмайдиганлар, бундан мустасно.
Ҳанафий мазҳабида никоҳ 6 қисмга бўлинади.
1) Аёлнинг маҳрини беришга ва тирикчилигини таъминлашга имкони бўлган, 
жинсий заиф бўлмаган, уйланмаган тақдирда зино қилиши
аниқ
бўлган кишининг 
уйланиши
фарз
дир. Зеро, зино ҳаром қилинган. Ҳаром иш қилмаслик ёки ундан 
сақланишнинг чорасини излаш фарздир.
2) Жинсий ожиз бўлмаган, маҳр беришга ва тирикчилигини таъминлашга қодир, 
уйланмаса зино қилишининг 
эҳтимоли
бўлган кимса учун уйланиш 
вожиб
дир.
3) Жинсий томондан ўртача, зино қилиш эҳтимоли бўлмаган кимса учун оила қуриш 
суннатдир. Уларнинг зино қилмасликларига кафолат берилмайди. Бу масала уйланиши 
билан уйланмаслиги ўртасида зино таҳликаси бўлмаган кимсалар учундир.
4) Оила тебратиш мажбуриятига бўйсунмасдан, хотинига зулм ўтказиши шубҳасиз 
бўлган кимса учун уйланиш ҳаромдир. Зеро, бундай турмуш қуриш ҳар икки тараф 
учун саодат эмас, бахтсизлик келтиради.
5) Оилани бошқариш ҳуқуқларига риоя қилмасдан, хотинига зулм қилишдан 
қўрқилган кимсани уйланиши макруҳдир.
6) Зино қилиш қўрқуви бўлмаса ҳам жинсий лаззат олиш учун уйланиш мубоҳдир.
Аҳмад ибн Ҳанбал мазҳабида эса, уйланишга қодир кишилар учун никоҳланиши 
фарздир.
Турмуш қуришнинг фойдалари
Турмуш қуришнинг зарурати ҳақида гапирар эканмиз, қисман бўлса ҳам унинг 
фойдаларига тўхталиш лозим. Имом ўаззолий ҳазратлари бу фойдаларни беш турга 
бўлганлар.
11

---

Эътибор берилса, ўз вақтида оила қурмаган кишиларда ғайритабиий холатлар кўзга 
ташланади. Характерлари ўзгаради, ўзлари учун ҳузур берадиган бир тартиб туза 
олмайдилар. Эркак қушнинг уяси бўлмайди. Уяни фақат урғочи қуш қуради. Уйлангач, 
инсоннинг оиласи, унга куч ва кайфият берадиган умр йўлдоши бўлади. У билан 
овуниб, қийинчиликларини унутади. Ҳазрати Пайғамбаримиз (с.а.в.)га илк ваҳий 
келганида уларга далда берган муборак онамиз Ҳазрати Ҳадича онамиз эдилар. 
Расулуллоҳ (с.а.в.)нинг кўнгилларини қувончга тўлдирган, тасалли берган сўзлари 
нақадар гўзал:
"Қўрқманг! Аллоҳ сизни ҳеч қачон уялтирмайди. Чунки сиз қариндошларингизга 
қарайсиз, ожизларнинг ишларига ёрдамлашасиз, фақирларга ҳеч ким бермаган 
нарсаларни берасиз. Мусофирларга иззат-икром кўрсатасиз". Ҳазрати Пайғамбаримиз 
(с.а.в.) Ҳадича онамизнинг моддий ва маънавий қўллаб-қувватлашларини ҳеч қачон 
унутмаганлар.
Имом ўаззолий айтган беш фойдадан бошлаб, турмуш қуришнинг фойдаларини 
турларга бўлиб кўриб чиқамиз.
1.