Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidago toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Laboratoriya ishining amaliy qismini bajarish 
5-sonli laboratoriya ishi loyihasini ochamiz va unga 1 
marshrutizator, 1 kalit, bir nechta kompyuterlarni qo‘shamiz, ularni bir-
biriga ulaymiz va 2 ta bir xil pastki tarmoq olamiz, faqat sozlamalar 
ikkinchi kichik tarmoqda ro‘yxatga olinmaydi. 

---

57 
6.2- Rasm. – №6 laboratoriya uchun tarmoqni tayyorlash 
Keyinchalik, ikkala marshrutizatorni o‘chirishingiz va HWIC-2T 
modulini ularga birma-bir o‘rnatishingiz kerak, keyin ularni qayta 
yoqing. Buning uchun sizga kerak: 
1.
Routerlarni o‘chiring 
2.
HWIC-2T modulini tanlang 
3. Modulni (3-raqam ostidagi Rasm.da) "4" raqami ostida 
joylashgan yo‘riqnoma panelidagi bo‘sh joyga torting, biz Rasm.ning 
o‘ng tomonida ko‘rsatilgan natijani olamiz. 
4. Routerlarni yoqing. 
6.3- Rasm. – Routerdan HWIC-2T modulini qo‘shish. 
Manipulyatsiyalardan so‘ng biz ikkala marshrutizatorni ketma-ket DCE 
kabeli yordamida bir-biriga ulashimiz mumkin. 

---

58 
6.4- Rasm. – Routerlarni ketma-ket DCE kabeli yordamida ulash 
Keyinchalik, siz 1 va 2-sonli marshrutizatorlarning sozlamalariga 
o‘tishingiz kerak (Router1 va Router2) va kalitlar ulangan portlar uchun 
IP-manzillarni (192.168.0.1 va 192.170.0.1), shuningdek, ro‘yxatdan 
o‘tkazishingiz kerak. Routerlar bir-biriga ulangan portlar uchun IP-
manzilni ro‘yxatdan o‘tkazing (221.10.0.1 va 221.10.0.2). 
6.5- Rasm. – Router sozlamalari №1. 
KompSetiR(config)#int ser0/1/0 
KompSetiR(config-if)#ip address 221.10.0.1 255.255.255.0 
KompSetiR(config-if)#no shutdown

---

59 
KompSetiR(config-if)#exit 
KompSetiR(config)#int gig0/0 
KompSetiR(config-if)#ip address 192.168.0.1 255.255.255.0 
KompSetiR(config-if)#no shutdown
KompSetiR(config-if)#exit 
6.6- Rasm. Boshqa kompyuter orqali PC1.4 pingini tekshiramiz
Ikki tarmoq o‘rtasida ma’lumot almashish imkoniyatiga ega 
bo‘lish uchun biz RIP protokolidan foydalanishimiz kerak, bu bizga quyi 
tarmoqlarimizning IP manzillarini kiritish va ma’lumotlar almashinuvini 
ta’minlash imkonini beradi. Buning uchun ikkala marshrutizatorda 
quyidagi buyruqlarni ro‘yxatdan o‘tkazishingiz kerak: 
Router 1
KompSetiR#conf t 
KompSetiR(config)#ip route 192.170.0.0 255.255.0.0 
221.10.0.2 
//
Statik marshrutlashni o‘rnatishda quyi tarmoqni, ushbu 
quyi tarmoqning maskasini va paketlar avval ko‘rsatilgan 
pastki tarmoqqa o‘tishi kerak bo‘lgan quyi tarmoqni 
belgilang. 
KompSetiR(config-router)#exit 
Router 2 
Router>en 
Router#conf t 

---

60 
Router(config)#ip route 192.168.0.0 255.255.0.0 221.10.0.1 
Router(config-router)#exit 
6.7- Rasm. – Belgilangan buyruqlarning to‘g‘riligini tekshirish. 
6.8- Rasm. – №7 laboratoriya ishiga loyiha tayyorlash 

---

61 
Ushbu laboratoriya ishida oldingisiga qo‘shilgan ikkinchi tarmoq 
(birinchisiga o‘xshash) loyihalashtirildi va bu tarmoqlar RIP protokoli 
yordamida 
o‘zaro bog‘landi. Ikkinchi tarmoqda faqat bitta 
kompyuterning IP-manzili ro‘yxatga olingan, qolgan IP-manzillar 
DHCP server yordamida 7-sonli laboratoriya ishida tayinlanadi.