Психологиянинг предмети

экстериоризацияси 
деб юритилади. 
Шунинг учун шахс фаолиятининг жисмоний (ташқи) ва психик (ички) 
тузилмалари бир-бири билан уйғунлашганлиги кўзга ташланади. Инсон 
фаолиятининг ташқи жабҳаси унинг атроф–муҳитга таъсир кўрсатишга 
мўлжалланган саъи – ҳаракатлар ички психик жиҳатига боғлиқ бўлиб, уларни 
мотивлаштиради, билишга ундайди ва бошқаради. Шунингдек ташқи жабҳа 

---

ўз навбатида а) психик фаолият буюмлар ва жараёнлар хусусиятини ўзида 
намоён қилади; б) уларнинг мақсадга мувофиқ тарзда қайта ўзгарти-
рилишини амалга оширади; в) психик андозалар ўхшашлигини, натижалар ва 
ҳаракатларнинг кутилмаларига мувофиқлигини кўрсатади; г) уларни 
узлуксиз равишда йўналтириб ва назорат қилиб туради. Шунга мувофиқ 
равишда ташқи яққол фаолиятини ҳам ички (психик) фаолиятнинг 
экстериоризациялашувга айланиши деб баҳолаш мақсадга мувофиқ. 
Фаолиятнинг таркиби 
Инсон фаолияти жуда хилма–хилдир. Унга меҳнат, педагогик, бадий–
ижод, илмий–тадқиқот фаолиятларини киритиш мумкин. Инсон фаолияти 
таркибини таҳлил қилиш, шуни кўрсатадики, фаолият ташқи дунёни онгли 
психик акс эттирилишида намоён бўлади. Ҳар қандай фаолиятда инсон ўз 
хатти-ҳаракатларини мақсадини англайди, кутилаётган натижани тасаввур 
қилади, шароитни идрок қилади ва баҳолайди, бажариладиган ҳаракат 
таркибини ўйлайди, иродавий зўр беради, фаолиятнинг боришини кузатади, 
муваффақият ва мағлубиятини ўйлайди. 
Фаолият бир томондан, шахснинг ривожланиши ва сифатларининг 
намоён бўлиш шароити, иккинчидан, шу фаолият субъекти бўлган шахснинг 
тараққиёт даражасига боғлиқдир. 
Барча фаолият турлари таркибида учта таркибий қисмни: мақсад–
мотив–ҳаракатни ажратиш мумкиндир.
 
Мақсад 
– инсон фаолияти сўнгги натижасининг образи сифатида 
намоён бўлади ва эҳтиёжларини амалга оширилишидир.