“Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlash asoslari”

Metrologik ta‘minotning to‘rtta tashkil etuvchisi mavjuddir: 
9.
Ilmiy asosi: metrologiya - o‘lchashlar haqidagi fandir; 
10.Texnikaviy asoslari - kattaliklar birligining davlat etalonlari, kataliklar birligini etalonlardan 
ishchi vositalarga uzatish, o‘lchash vositalarini yaratish va ishlab chiqishni yo‘lga qo‘yish, 
o‘lchash vositalarining majburiy davlat sinovlari va ularni bajarish uslublarining metrologik 
attestatsiyasi, o‘lchash vositalarini ishlab chiqishda, ta‘mirlashda va ishlatishda majburiy davlat 
qiyoslashidan o‘tkazish, modda va materiallarning tarkibi va xossalari bo‘yicha standart 
namunalarni yaratish, standart ma‘lumotnomalar, mahsulotning majburiy davlat sinovlari.
11.Tashkiliy asosi - davlat va mahkamalardagi metrologik xizmatdan tashkil topgan O‘zbekiston 
Respublikasi metrologiya xizmati; 
12.Meyoriy-qonuniy asoslari - tegishli respublika qonunlari, davlat standartlari, davlat va 
tarmoqlarning meyoriy hujjatlari.
Nazorat savollar: 
1.
Yuridik shaxslarning metrologik xizmati? 
2.
O‘zbekiston Respublikasi davlat metrologik xizmati haqida qisqa sharh? 
3.
Metrologik xizmat? 
 
 
O‘lchash vositalarining xatoliklarini korrektsiyalash usullarini o‘rganish. 
 
Amaliy ishi kunduzgi shakildagi talabalar uchun mo‗ljallangan bo‗lib, ―Metrologiya va 
standartlashtirish‖ va ―Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish‖ fanlarining Amaliy 
mashg‘ulotlarida foydalanish uchun mo‘ljallangan.
Ushbu qo‗llanma dasturiy ta‘minot ko‗rinishida bajarilgan bo‗lib, EHM asosida real o‗lchash 
kompleksi bilan ishlashga asoslangan, uning yordamida elektr signallarning parametrlarini baholash 
uchun o‗lchash o‘lchash vositasilarini qurishda matematik modellashtirish amalga oshiriladi. 
Qo‗llanma zaruriy nazariy ma‘lumotlarga, qiyoslash ishlarini va elektron voltmetrni unga aniqlik 
klassini berish bilan metrologik shahodatlash uchun amaliy tadqiqotlar dasturiga ega. Xatoliklarni 
tuzatish usullarini o‗rganish uchun test o‗zgartirishlarini amalga oshirishda kompyuter dasturi 
matematik ta‘minotga ega bo‗lib, uning yordamida muntazam va instrumental tashkil etuvchilarni 

---

200 
hamda nisbatan sekin o‗zgaradigan omillarni tashkil etuvchi xatoliklarni bartaraf qilish uchun 
o‗lchash natajalariga ishlov berish mumkin.