“Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlash asoslari”

ΔV =(2,5·30)/100=0,75 V. 
Shunga ko‗ra, o‗lchash natijasi: (20±0,25) Volt.
Metrologik tavsiflarni nazorat qilish uchun namunaviy o‗lchash vositalari bo‗yicha ishchi 
vositalarning davriy qiyoslanishi rasmiy tasdiqlangan hujjatlar asosida o‗tkaziladi. Ushbu 
hujjatlarda tadbirlar va qiyoslash bo‗yicha texnik vositalar majmuasi qonuniy tarzda o‗rgatiladi.
Hozirgi vaqtda o‗lchash texnikasiga mikroprotsessorlar tizimi tatbiq etilmoqda. Ular nafaqat 
o‗lchash vositalarini avtomatlashtirish, balki aniqlikni oshirish maqsadida o‗lchash natijalariga 
ishlov berish imkonini beradi. Ushbu kompyuter dasturida test usuli amalga oshirilgan, ya‘ni, 
o‗lchanayotgan fizik kattalikka berilgan o‗lchamdagi alohida namunaviy qiymat qo‗shilmaydi. Bu 
holda birgina emas balki, bir nechta o‗lchashlar o‗tkaziladi, olingan natijalar asosida matematik 
ishlov o‗tkaziladi, bunda xatoliklarning muntazam tashkil etuvchilari butunlay bartaraf etiladi. 
Variantlardan biri quyidagicha amalga oshiriladi:
O‗lchash vositasining kirishiga ketma-ket vazn koeffitsientiga ega bo‗lgan fizik kattaliklar ulanadi
X; kX; 
va
X+A
Tenglama (1) hisobga olingan holda o‘lchash vositasi chiqishida o‗lchanayotgan 
kattalikning uchta chiqish qiymati yozib olinadi:
Y
1
=(bx+c) 
Y
2
=(bkx+c)

---

202 
(5) 
Y
3
=b(x+A)+c 
Bu yerda Y
1, 
Y
2,
Y
3
– uchta o‗lchov (taktlar) natijalari; X – 
izlanayotgan kattalik; k – namunaviy doimiy ko‗paytuvchi.
A – ma‘lum namunaviy kattalik bo‗lib uning o‗lchamliligi X – o‗lchanuvchanga teng. Olingan 
natijalar tenglamalar sistemasi ko‗rinishida yoziladi va izlanayotgan kattalikka nisbatan yechiladi