2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Mexanizmlar bilan ekish uchun ko„chat tayyorlash 
Sholi ko„chatlarini mexanizmlar bilan ekish uchun ular maxsus kassetalarga 
ekadigan liniyalar (HS-5M) bilan yoki bunday ekish liniyalari bo„lmagan taqdirda 
ko„lda sepib (rasm-12) tayyorlanadi. 
Kassetalar uchun tuproq maxsus mayda teshikli g„alvirdan o„tkazilib unga 
qum, organik va mineral o„g„itlar aralashtiriladi. Bunda organik o„g„it (chirigan 
go„ng) bilan 1:3 nisbatda, ya‟ni 1 qism go„ng, 3 qism tuproq bo„lishi lozim, qum 
esa umumiy aralashmaning 10% ni tashkil etishi kerak.
Kassetalarda maysalar to„liq hosil bo„lgandan so„ng ularning talabiga qarab, 
azotli o„g„it bilan oziqlantirish umumiy me‟yorning 15-20% nitrat xolida beriladi.
Kassetalarga HS-5M liniyasi tuproq, suv va urug„larni belgilangan 
me‟yorlarda joylab sifatli ekadi.

---

170 
 
 
 
 
 
 
 
rasm-12: 1. Qo„lda ko„chat o„tqazish; 2. Ko„chat ekilgan sholi dalasi; 3. Ko„chat 
ekadigan seyalka; 4. Ko„chat ekadigan seyalkada ekilgan sholi dalasi; 5. Sholi ro„vagi; 6. Hosilni 
kombaynda yig„ish. 

---

171 
Liniya yo„q bo„lgan sharoitda kassetalarga 2,5 sm qalinlikda tuproq 
aralashmasi, 250-300 g sholi urug„i bir tekis solinib, usti 0. 5 sm tuproq 
aralashmasi bilan yopiladi va doimiy 100 foiz namlikda hamda 1-2 sm qalinlikdagi 
suv sathida parvarishlanadi 
Xo„jalikda liniya ham, kasseta ham bo„lmasa tekis yerga oddiy teshikli 
plyonka to„shalib, unga 2,5-3 sm qalinlikda tuproq-go„ng, o„g„itlar aralashmasi 
solinib yog„och reykalar bilan 30 sm enlikda bo„lib chiqiladi va urug„ sepilib 
parvarishlanadi.
Ko„chatlar ekishga tayyor xolga kelganda 60 sm uzunlikda qirqib olinib ekish 
mashinasiga joylashtiriladi. Respublikamizda sholini ko„chat qilib ekish uchun 
Janubiy Koreyadan “Tong Yang Moolsan” kompaniyasining RA-600D-R va RF-
455 rusumli mashinalari keltirilgan bo„lib, ular bilan bir ish kunida 1-3 gektar 
maydonga sifatli qilib ko„chat ekish mumkin.