Tarbiya: muammo, yechim

II. Zamonaviy fan va ta’lim-tarbiya: muammo, yechim, natija
 
HTTP://INTERSCIENCE.UZ/ 
78 
2. Rivojlanish tendensiyasiga ko`ra integratsiyalash (ta`limning ustuvorligi, 
demokratlashuvi, insonparvarlashuvi, barkamol shaxsni tarbiyalashga qaratilganligi, ta`lim va 
tarbiyaning uzviy bog`liqligi) 
3. Yo`nalishga ko`ra integratsiyalash (o`qituvchi obro`sini ko`tarish, ta`lim muassasini 
rivojlantirish, yangi ta`lim texnologiyalarini joriy etish) 
4. Tiplariga ko`ra integratsiyalash (umum-metodologik, umumilmiy, xususiy ilmiy, 
muammoli) 
Darajasiga ko`ra integratsiyalash (yaxlitlik, didaktik sintez, fanlararo aloqadorlik.) 
6. Amalga oshirish darajasiga ko`ra integratsiyalash (an`anaviy va noan`anaviy) 
Yuqorida ko`rsatilgan darajalarga amal qilib ishni tashkil etgan o`qituvchi faoliyati davomida 
yuqori natijalarga erishadi. 
MUAMMOLI TA'LIM TEXNOLOGIYASI - KIMYO DARSLARIDA O`QUVCHINI 
FIKLASHGA UNDOVCHI YO`L
Bobojonova Oltinoy Otoxonovna
Urganch shahar 19-IDUM, kimyo fani o‘qituvchisi
O'quvchilarda kimyo faniga bo'lgan qiziqish va mehr, shu predmetga mas'uliyatli 
munosabat uyg'otish, kimyo fanining hozirgi davrdagi roli va o'rni haqida to'g'ri tasavvur 
shakllantirishni aynan o'qituvchi bajaradi. Bunday mas'uliyatli vazifani bajarish uchun 
o'qituvchining o'zi yangi pedagogik texnologiya va uning vazifalariga bo'lgan talablarini 
egallashi kerak. Kimyo fanining pedagogik funksiyasi uning insonni umumiy ta'lim olishdagi 
asosiy vazifalarini aniqlashdagi xususiyatlari bilan aniqlanadi. Bular: 
1.
Ilmiy dunyoqarash asosini tashkil qilish. 2. O'quvchi fikrini rivojlantirish. 3. 
O'quvchilarni amaliy faoliyatga, mehnatga nisbatan bo'lgan ta'limini davom ettirishga 
tayyorlash. 
Umumiy o'rta ta`lim maktablari, akademik litseylar kimyo ta`limi standarti -kimyo o'quv 
predmetidan o'quvchilarga beriladigan bilimlar miqdori, o'quvchilar egallaydigan bilim, hosil 
qiladigan amaliy ko'nikma va malakalar hajmini ko'rsatuvchi me`yor bo'lib, umumiy o'rta 
ta`lim maktablaridagi kimyo ta`limi negizini belgilovchi ko'rsatkichlar o'quvchilarning kimyo 
ta`limidan tayyorgarlik darajasiga qo'yiladigan talablar majmuasidan iborat bo'lgan hujjat 
tariqasida tasdiqlanadi va xizmat qiladi. 
Umumiy o'rta ta'lim va akademik litseylarda o'quvchilar oladigan bilimlarning zarur 
hajmiga asos soladi, o'quvchilardagi tashkilotchilik qobiliyati, malakalari va amaliy tajribasini 
ruvojlantiradi. Davlat ta'lim standartlarida kimyo ta'limi sohasida quyidagicha standartlar 
belgilangan: Kimyo ta'limi sohasiga o'quv rejasida VII- XI sinflar uchun 408 o'quv soati 
ajratilgan bo'lib, o'tgan o'quv yiliga nisbatan X va XI sinflarda dars soatlarining ko'payishi 
kimyo faniga qo'yilayotgan talablarning oshishidan bir darakdir 
Bu jarayon akademik litsey o'quv jarayonida ham davom etadi. Dars soatlarining sinflar 
bo'yicha taqsimoti quyidagicha: 
Sinflar 
VII sinf 
VIII sinf 
IX sinf 
X sinf 
XI sinf 
Haftalik 
2 soat 
2 soat 
2 soat 
3 soat 
3 soat 
o’quv soati 
Yillik 
68 soat 
68 soat 
68 soat 
102 soat 
102 soat 
o’quv soati 
Ta`lim jarayonida kimyo fanining rivojlanuvchi faollik xususiyatini: 
Muammoli ta`lim. 
Ko`rgazma va o`qitishning texnika vositalari. 
Egallangan bilimlarni doimiy nazorat qilishi. 
Mustaqil ishning xilma -xilligi. 

---