1- mavzu: rivojlangan davlatlarda ta`lim-tarbiya

Universitet tipidagi o‘quv yurtlar va Oliy maktablar
1970 yil 7 iyuldagi 
qonunga muvofiq OO‘Yular universitet tipidagi o‘quvyurtlar va Oliy maktablarga 
bo‘linadi. Aslini olganda 7 ta Belgiya universitetifaoliyat yuritadi: L’ej davlat, Monse-
Enodagi Universitet, Gent davlat, Bryussel’Erkin (frantsuz tilida va alohida flamand), 
Luven katolik (frantsuz tilida va alohidaflamand). Ular qatorida bir nechta xorijiy 
universitet bo‘limlari (Bryussel’ vaAntverpenda), hamda universitetga tenglashtirilgan 

---

qator Belgiya OO‘Yu (odatdaular universitet fakul’teti, markaz, birlashma yoki 
jamg‘arma nomlariga ega)faoliyat yuritadi.OO‘Yularning bir qismi - yuqorida nomlari 
qayd etilgan hamjamiyatlarhukumatlari byudjetidan moliyalashtiriladigan davlat, yoki 
«rasmiy» o‘quv yurtlar.Boshqalari shaxsiy mablag‘lar hisobidan - xususiy, shaxs yoki 
tashkilotlartomonidan ochilgan va mustaqil, erkin nomlariga ega bo‘lishgan. 
Ularningaksariyati Belgiyada, an’anaga
 
ko‘ra, ta’limning barcha bosqichlarini, 
shujumladan oliy ta’limni, tashkil etish va moliyalashtirishda katta ahamiyatga 
egabo‘lgan Rim katolik cherkovi rahbarligida ochilgan. Ba’zi mustaqil o‘quv 
yurtlar,xususan, 
katolik 
universitetlar 
hamjamiyatlar 
hukumatlari 
ko‘magidanfoydalanishadi.Brusseldagi mustaqil universitet - Niderland tilida 
o‘qitiladigan universitethisoblanadi. 1970 yili niderland tilidagi fakul’tetlar 1834 yili 
tashkil etilganBryussel’ erkin universiteti tarkibidan alohida universitet bo‘lib ajralib 
chiqqan.Ushbu universitetlar nomlaridagi erkin so‘zi ularning mustaqil o‘quv 
yurtiekanini bildiradi.Har ikkala tipdagi universitet etarli mablag‘ga egaligi sababli 
Belgiyadagihech bir o‘quv yurtlari tarmoqlariga davlat va katolik cherkovga tegishli 
emas.Ular Erkin ilmiy tadqiqotlar prinsipiga bo‘ysinadi va shiorlari ham bir 
xil:Qarong‘ilikni ilm bilan yengish. BEU, yuqorida qayd etilganidek, 1834 yilitashkil 
topilgan va ta’limi faqatgina frantsuz tilida, 1934 yildan boshlab gollandtilida olib 
boriladi. 1970 yili esa Niderland tilida o‘qitiladigan fakul’tetlar Erkinuniversitetlariga 
ajratiladi. Shunday bo‘lsada har ikkala universitet o‘zarohamkorlik dasturini amalga 
oshiradi. Fakultetlari:
• 
huquq va kriminologiya;
• 
iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy 
fanlar;
• 
psixologiya 
va 
pedagogika;
• 
tabiiy 
fanlar;
• 
tibbiyot 
va 
dorishunoslik;
• 
faylasuf va filologiya;
• 
texnik (muhandislik) fanlar;
• 
jismoniy 
tarbiya;
• 
o‘qituvchilarni tayyorlash fanlararo guruh.Shuningdek, universitetga 
tenglashgan o‘quv yurtlar tarkibiga Qirolningharbiy maktabi ham kiradi. Universitet 
diplomi mavjudligi amaldagi qonunchilikkamuvofiq ma’lum davlat mansab, 
lavozimlarini egallash va jamoat ahamiyatiga ega(advokat, vrach va boshqa) 
mutaxassisliklar bo‘yicha faoliyat yuritish uchun ruxsatolish uchun kerakdir. Alohida 
holatlarda Belgiya universitetlari chet elliklargaBelgiyada ishlash huquqiga ega 
bo‘lmagan diplom berishadi. Universitetda ta’limolish eng kam muddati 4 yildir, lekin 
ba’zi mutaxassisliklar bo‘yicha 10-12 yiltahsil olishi mumkin.Universitetdagi 
o‘qishlar ko‘p pog‘onalidir: universitetda ta’lim olishninghar bir davri yoki sikli 
universitet ilmiy darajasini olish uchun quyidagidarajalarini olishi bilan tugatiladi: