guruh talabasi Islomov Bekzod Turgunovichning iqtisodiyot nazariyasi fanidan

“O’zbekiston respublikasi tashqi siyosati va xalqaro faoliyati O’zbekiston 
respublikasi konstitutsiyasi “Ozbekiston respublikasi shartnomalar to’g’risidagi 
qonun” O’zbekiston respublikasi “mudofa to’g’risidagi” O’zbekiston respublikasi 
xarbiy 
doktirininatasi 
to’g’risidagi” 
qonunlari 
va 
boshqa 
qonunchilik 
xujjatlaridagi tamoyillar va meyorlarga Birlashgan millatlar tashkiloti va yevropa 
xavfsizlik va xamkorlik tashkilotining tamoyil va maqsadlariga shuningdek, 
O’zbekiston respublikasi oliy majlisi ratifikatsiya qilgan O’zbekiston respublikasi 
xalqaro shartnomalari va bitimlaridan kelib chiqadigan majburiyatlariga 
asoslanadi” deyilgan, 1996-yildagi O’zbekiston respublikasi tashqi siyosiy 
faoliyatining asosiy tamoyillari to’g’risidagi qonun 1-modda. 
O’zbekiston tashqi siyosatining asosiy maqsad va vazifalari O’zbekiston 
prezidenti Islom Karimovning dasturiy chiqish va maruzalarida aniq va ravshan 
ifodalangan,mamlakatning Konstitutsiyasi, tegishli qonun va normativ-huquqiy 
hujjatlar, shuningdek O’zbekiston Respublikasi imzolagan xalqaro konvensiyalar 
va shartnomalar asosida aniqlangan. 
Tashqi siyosiy kursning asosiy maqsadi davlat mustaqilligi suverenitetini 
mustaxkamlash, milliy manfatlarni ximoya qilish, mintaqada xavfsizlik va 
barqarorlikni mustaxkamlash O’zbekistonning barqror rivojlanishi uchun qulay 
tashqi siyosiy sharoitlarni yaratish uning xalqaro nufuzini oshirishdan iboratdir. 
Prezident Islom Karimov o’zining O’zbekiston respublikasi oliy majlisi 
qonunchilik palatasi va senatining 2010-yil 27-yanvarning qo’shma majlisida 
so’zlagan nutqida tashqi siyosatning asosiy vazifalariga to’xtalib quyidagilarni 
takidlab o’tgan: “mintaqamizda va butun dunyoda yuzaga kelayotgan murakkab 
geosiyosiy sharoitda bizning zimmamizda mamlakatimiz xavfsizligi va 
mintaqamiz barqarorligini taminlash shu muqaddas zaminimizda hukm surayotgan 
tinch osoyishta hayotni saqlash kabi bir biridan masuliyatli va keng ko’lamli bir 
qator vazifalar borki yurtimizning joondan aziz farzandlarimizning bugungi va 
ertangi kuni ana shu masalalarni qanchalik muvafaqiyat bilan hal etishimizga 
bog’liqdir”. 
Yuqorida qayd etilganlardan kelib chiqqan holda, O’zbekiston respublikasi 
tashqi siyosiy kursining asosiy vazifalarini quyidagicha qisqa ifodalash mumkin: 
Birinchidan: yaqin va uzoq davlatlar bilan o’zaro manfatli va teng xuquqli 
xamkorlik munosabatlarini xar tomonlama rivojlantirish va mustaxkamlash. 
O’zbekistonning 
jaxon 
xamjamiyatiga 
asta 
sekin 
va 
xar 
tomonlama 
integrallashishida siyosiy iqtisodiy madaniy marifiy ilmiy texnikaviy va boshqa 
soxalarda ochiq va konstruktiv xalqaro xamkorlikni amalga oshirishda ikki 

---

tomonlama va ko’p tomonlama diplomatiya mexanizmlaridan samarali 
foydalanish. 
Ikkinchidan: O’zbekiston raxbariyatining mintaqaviy va xalqaro siyosatning 
dolzarbyo’nalishlari xususidagi, jumladan, “ Afg’onistondagi vaziyatni tinch yo’l 
bilan xal etish bo’yicha “6+3” muloqot guruxini tuzish, O’rto Osiyo Fors qo’ltig’i 
transport transzit yo’lini tuzish mintaqadagi trans chegaraviy daryolarning suv 
resurslaridan oqilona foydalanish va boshqa xalqaro tashabbuslarni olg’a surish. 
Uchinchidan: O’rta Osiyoda tinchlik va barqarorlikni saqlash mintaqani 
barqaror xavfsizlik xududiga aylantirish bilan bog’liq siyosiy diplomatic va 
xalqaro xuquqiy masalalarni xal etins. Uzoq va yaqin davlat bilan munosabatlarda 
siyosiy ijtimoiy iqtisodiy millatlararo va boshqa salbiy xolatlarning avj olishiga 
yo’l qo’ymaslik uchun diplomatic choralarni ko’rish. 
To’rtinchidan: Respublikada amalga oshirilayotgan chuqur demokratik 
isloxotlarni jamiyatni va iqtisodni modernizatsiyalashning dinamik jarayonlarni 
samarali amalga oshirish uchun qulay tashqi siyosiy sharoitlarni yaratish. 
Jaxondagi mamlakatlar bilan savdo iqtisodiy munosabatlarni muntazam 
rivojlantirish milliy iqtisodiyotning ustivor yo’nalishlariga to’g’ridan to’g’ri chet el 
sarmoyalarini va ilg’or texnologiyalarni jalb qilish bilan bog’liq siyosiy diplomatik 
va xalqaro xuquqiy masalalarni amalga oshirish. 
Beshinchidan: jaxon ham jamiyatiga O’zbekiston tashqi va ichki 
siyosatining asosiy jixatlarini aks ettiradigan, uning xalqaro tashabbuslarining 
mazmun va moxiyatini ifodalovchi obektiv va ishonchli malumotlarni yetkazish. 
O’bekiston mustaqillikka erishgandan keyingi dastlabki kunlaridanoq 
o’zining milliy manfaatlariga mos keladigan puxta tashqi siyosat yo’lini belgilash 
jahon hamjamiyatiga qo’shilish, xorijiy mamlakatlar bilan siyosiy-iqtisodiy, ilmiy 
texnikaviy va boshqa sohalarda aloqalar o’rnatishga kirishdi. Chunki, yosh 
davlatimizning mustaqilligini mustahkamlash va mamlakatimizning xavfsizligi 
barqarorligi va taraqiyoti ko’p jihatdan yuqoridagi aloqalargauzviy bog’liqdir. 
Bunga osonlikcha erishib bo’lmaydi, chunki sobiq ittifoq tarkibida bo’lgan 
O’zbekiston tashqi dunyodan ajratib qo’yilgan va hamma tashqi aloqalar masalalar 
markaziy hokimiyat tomonidan olib boriladi. Shu bois davlatimiz tashqi siyosat 
yuritish tajribasiga ham jahon diplomatsiyasi va tashqi iqtisodiy faoliyatni 
biladigan kadrlarga ham ega emas edi. Bu kamchiliklarni bartaraf etish uchun 
hukumatimiz bu sohadagi ko’p qirrali ishlarni boshidan boshlashga to’g’ri keldi. 
XXI asr bo’sag’asida o’zining davlat mustaqilligini qo’lga kiritgan O’zbekiston 
milliy xavfsizlikni mustahkamlash demokratik huquqiy davlat va fuqarolik 
jamiyati barpo etish, ma’naviy milliy qadriyatlarni tiklash va rivojlantirish, bozor 

---

iqtisodiyotini shakllantirish, odamlar uchun farovon turmush sharoitlarini yaratish 
kabi o’ziga xos yo’lni tanladi. 
Biz uchun mustaqillik – o’z erkinlagimizni anglashgina emas balki, avvalo 
o’z hayotimizni o’z ifodamizni bilan va milliy manfaatlarimizni ko’zlagan holda 
tashkil etish, o’z kelajagimizni tashkil etish, o’z qo’limiz bilan qurish huquqidir. 
2.Respublikaning barcha tashqi iqtisodiy aloqalarini muvofiqlashtirish, 
tartibga solish, nazorat qilish, boshqarishni amalga oshiradigan davlat organi 
xisoblanadigan 
tashqi 
iqtisodiy 
aloqalar 
vazirligi 
(TIAV) 
O’zbekiston 
Respublikasida tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish bilan shug’ullanadi. TIAV 
xorijda O’zbekiston Respublikasi vakili bo’lib respublika nomidan va uning 
manfatlarini ko’zlab barcha tashqi iqtisodiy masalalar shu jumladan O’zbekiston 
respublikasining xalqaro shartnomalaridan kelib chiqadigan majburiyatlar bo’yicha 
faoliyat yuritadi. Vazirlik o’z faoliyatini O’zbekiston Respublikasi vazirlar 
maxkamasining bevosita raxbarligida amalga oshiradi.