O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti “ davlatiy moliya

1- ilova.
Guruh bilan ishlash qoidalari
Har biri o‘z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim; 
Har biri berilgan topshiriqlar bo‘yicha faol, hamkorlikda va mas‘uliyat bilan 
ishlashlari lozim; 
Har biri o‘zlariga yordam kerak bo‘lganda so‘rashlari mumkin; 
Har biri yordam so‘raganlarga ko‘mak berishlari lozim; 
Har biri guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim; 
Har biri: «Biz bir kemadamiz, birga cho‘kamiz, yoki birga qutilamiz» atamasini 
yaxshi bilishlari lozim. 
2-ilova.
1 guruh 
1) Soliq yukining og‘irlik darajasi va byudjetdan qilinadigan xarajatlarning hajmi 
(miqdori) o‘rtasida to‘g‘ri proportsional bog‘liqlik bormi? Byudjetdan katta 
hajmdagi xarajatlarning qilinishi, boshqa sharoitlar teng bo‘lgan taqdirda, soliq 
yukining nisbatan og‘ir bo‘lishini taqozo etadimi? 
2) O‘z nuqtai-nazaringizni grafik orqali ifodalang. 
 
 

---

170 
2- guruh 
1) Shu kecha-yu kunduzda byudjetdan qilinayotgan xarajat-larning qay biri 
mutlaqo keraksiz? Qaysi birini keskin qisqartirsa bo‘ladi? 
2) O‘z nuqtai-nazaringizni grafik orqali ifodalang. 
3- guruh 
1) Byudjetdan maorif sohasini moliyalashtirish bilan bog‘liq bo‘lgan xarajatlar
keskin qisqartirilsa, buning oqibati nimalarga olib kelishi mumkin? 
2) O‘z nuqtai-nazaringizni grafik orqali ifodalang. 
3-ilova.
Nazorat savollari 
1. Balki sog‘liqni saqlash sohasini byudjetdan moliyalashtirish bilan bog‘liq 
bo‘lgan xarajatlarni keskin qisqartirish kerakdir? 
2. Madaniyat, sport va ommaviy axborot vositalari uchun mo‘ljallangan 
xarajatlarni keskin qisqartirsak, nima bo‘ladi? 
3. Fanni moliyalashtirish bilan bog‘liq bo‘lgan xarajatlarni keskin qisqartirsak, bu 
qanday oqibatlarga olib kelishi mumkin? 
4. Byudjetdan ijtimoiy ta‘minot maqsadlari uchun mo‘ljallangan mablag‘larni 
keskin qisqartirish maqsadga muvofiqmi? 
5. Biz uchun balki byudjetdan iqtisodiyotga va markaz-lashtirilgan investitsiyalarni 
moliyalashtirishga qilina-yotgan xarajatlar kerak emasdir? 
6. Byudjet xarajatlarining ma‘lum bir qismi davlat hokimiyati, boshqaruv va 
huquq-tartibot hamda fuqarolarning o‘zini-o‘zi boshqarish organlarini saqlashga 
sarf qilinayapti. «Bor-e!» deb shu xarajatlarni keskin qisqartirib yuborsak, nima 
bo‘ladi? Yoki shu organlarga byudjetdan mablag‘ ajratmasdan, ularni 
«samofinansirovanie»ga (o‘z-o‘zini moliyalashtirishga) o‘tkazish maqsadga 
muvofiqdir? 

---

171