Namangan davlat universiteti b. T. Ataxanov, M. B. Isabayev fuqarolik jamiyati fanidan

MUSTAQIL DAVLATLAR HAMDO„STLIGI IQTISODIY ITTIFOQI
— 
SSSRdan ajralib chiqqan davlatlarning iqtisodiy ittifoqi. Iqtisodiy ittifoq to‗g‗risidagi 
shartnomaga ko‗ra 1993-yilda tashkil etilgan. Tovarlar, xizmatlar, kapitallar va ishchi 
kuchini erkin ko‗chib yurishini, o‗zaro kelishilgan pul-kredit, budjet, soliq, narx, tashqi 
iqtisodiy faoliyat, bojxona, valyuta siyosatini olib borish, umumiy statistika bazasiga 
amal qilish va b.ni nazarda tutadi. 
MUSTAQILLIK
— davlatning ichki va tashqi ishlarda boshqa davlatlarga qaram 
bo‗lmay faoliyat ko‗rsatishi. M. tamoyillariga rioya etish davlatlararo o‗zaro 
munosabatlarda yetakchi, hukmron qoidadir. Har bir davlatning mustaqilligini tan olish 
o‗zaro tinch-totuv yashashning prinsiplaridan biridir. U BMT Ustavi va xalqaro 
shartnomalar va deklaratsiyalarda mustahkamlab qo‗yilgan. Unga rioya qilish hozirgi 
zamon xalqaro huquqining asosiy vazifasidir. Davlatning suvereniteti uning boshqa 
davlatlar bilan munosabatlaridagi mustaqilligini ham bildiradi. M. davlatning faqat 
siyosiy emas., balki iqtisodiy mustaqilligini ham anglatadi. 
MUSTAQILLIK DEKLARATSIYASI 
— 1) (AQSH. 1776-yil 4-iyul) Shimoliy 
Amerikadagi mustaqillik uchun urush davrida (1775-1783) ingliz mustamlakalari 

---

190 
vakillarining Ikkinchi Kontinental kongressi tomonidan qabul qilgan xujjat. M.d. Tomas 
Jeffersonning respublika va demokratiya ruhi bilan tuzilgan loyihasiga asoslangan. M.d. 
mustamlakalarning metropoliyadan ajralganligini va yangi mustaqil davlat 
–
Amerika 
Qo‗shma Shtatlari barpo etilganligini, shun., xalq erkinligini, barcha kishilarning qonun 
oldida tengligini e‘lon qildi. M.d. katta tarixiy ahamiyatga ega bo‗lgan. 2) (O‗zbekiston. 
1990-yil 20-iyun) O‗zbekiston SSR Oliy Sovetining ikkinchi sessiyasida qabul qilingan. 
U O‗zbekistonning mustaqillikka erishishida muhim qadam bo‗ldi. M.D.da ―O‗zbekiston 
Sovet Sotsialistik Respublikasi Oliy Kengashi o‗zbek xalqining davlat qurilishidagi 
tarixiy tajribasi va tarkib topgan boy an‘analari, har bir millatning o‗z taqdirini o‗zi 
belgilash huquqini ta‘minlashdan iborat oliy maqsad sari, O‗zbekistonning kelajagi 
uchun tarixiy mas‘uliyatni chuqur his etgan holda xalqaro huquq qoidalariga, 
umumbashariy qadriyatlarga va demokratiya prinsiplariga asoslanib, O‗zbekiston Sovet 
Sotsialistik Respublikasining davlat mustaqilligini e‘lon qiladi‖, deb yozib qo‗yilgandi. 
Ana shu hujjat asosida O‗zbekistonning iqtisodiy va siyosiy hayotiga doir masalalar 
mustaqil tarzda hal qilina bordi va 1991-yil 31-avgustda ―O‗zbekiston Respublikasining 
Davlat mustaqilligi asoslari to‗g‗risida‖ qonun qabul qilindi. 
MUTAASSIBLIK
(lot) — diniy e‘tiqodlarga, xurofotga yoki biror nazariy 
qarashlarga qattiq yopishib olib, boshqa har qanday qarashlarni rad etish, o‗ta ketgan 
mutaassiblik, johillikdir. Bu yo‗lga kirgan, yondashgan odam fanatligi, o‗ta ketgan 
qaysarligi oqibatida bilimsizlikdan jaholat botqog‗iga botib boradi. Buning subyektiv 
manbalari bo‗lib ijtimoiy hayot islohotlarining tadrijiy rivojlanish tadbirlari, konservativ 
kuchlar tomonidan inkor etilishi va ulardagi saviyaning turli darajada ekanligi 
hisoblanadi.