“ ИҚтисодий таълимотлар тарихи



Download 1,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet34/148
Sana09.10.2022
Hajmi1,43 Mb.
#852055
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   148
Bog'liq
Иқтисодий таълимотлар тарихи Маърузалар матни

 
 


34 
2. ИЛК МЕРКАНТИЛИЗМ ТАЪЛИМОТИ НАМОЁНДАЛАРИ 
 
Илк меркантилизм даврида чақалар атайлаб ишдан чиқарилган, чунки бу пуллар 
билан фақат ички савдо оборотини олиб бориш мумкин (ташқи савдода эса мумкин эмас), 
мақсад - пулни мамлакатда сақлаб қолиш. 
Бу сиѐсатнинг муҳим намояндалари Англияда 
У.Стаффорд
, Италияда 
Г.Скаруффи
ва бошқалардир. Масалан, флоренциялик (Италия) банкир 
Б.Диванзетти
(1529-1606) пул (чақа)ни иқтисодий организмнинг қонига ўхшатади, демак, агар чақа 
(пул) бўлмаса (қон каби), организм ўлади. Капитализмнинг ўсиши, савдонинг ривожи 
туфайли бу сиѐсат ўзини оқламади (XVII асрдан бошлаб XVIII асргача), пул баланси 
сиѐсати савдо баланси сиѐсати билан алмашди. Бунда давлатдан пул олиб чиқишга рухсат 
берилди. Албатта олтин ва кумуш пулларнинг аҳамияти йўқолмаган, аммо энди имкон 
борича четга кўпроқ маҳсулот сотиб, аксинча четдан камроқ келтириш сиѐсати олиб 
борилди, яъни фаол ва ижобий савдога амал қилинди. Буни 
протекционизм сиѐсати
дейилади (эркин савдога қарама-қарши). Бу сиѐсатни айниқса Англия кенг қўллаган. 
3. РИВОЖЛАНГАН МЕРКАНТИЛИЗМ ХУСУСИЯТЛАРИ 
Ривожланган меркантилизм ѐки савдо баланси назарияси XVI асрнинг иккинчи 
ярмида пайдо бўлди ва XVII асрнинг ўрталарида асосан Англияда авж олди. Унинг 
асосий мафкурачиси 
Томас Манн
(1571-1641) эди. Унинг фикрича, пул ташқи савдо 
оборотида бошлангич масканнни ташкил этади, яъни П-Т-П. Т.Манннинг фикрича ҳар 
бир савдо капиталисти ўз пулини маълум фойда олиш учун оборотга қўяди. Шундай йўл 
билан, яъни савдо йўли билан бойиш керак. Товар чиқариш миқдори (экспорт), уни 
киритиш (импорт) дан ортиқ бўлиши зарур. Ишлаб чиқаришни ривожлантириш савдони 
кенгайтириш воситаси сифатида қаралади. Товар, пул, фойда ва капитал орасидаги 
алоқадорликнинг сабабини топишга ҳаракат қилинган. У Македония подшоси 

Download 1,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish