N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

Qo‘l skanerlarining turlari.

---

74
Odatda, qo‘l skanerlari kichik o‘lchamli va narxi arzon 
bo‘ladi. Skanerlash tezligi 5–50 mm/s ni tashkil etadi.
4.6-rasm.
 Planshetli 
skanerning ko‘rinishi.
Stol usti skanerlarini 
sahifali, plan-
shetli, xatto avtoskanerlar deb ham 
ataydilar. Bunday skanerlar 8,5 
ga 
11 dyuymli yoki 8,5 ga 14 dyuymli 
o‘lchamdagi tasvirlarni kiritish imkoni-
ni beradi. Stol usti skanerlarining 3 xil 
turi mavjud: planshetli (flatbed), rulonli 
(sheet-fed) va proeksion (overhead).
Planshetli skanerlarning asosiy farqi shundaki, ska nerlovchi 
moslama qog‘oz ga nisbatan qadam dvigiteli yordamida harakat 
qiladi. Tasvirni skanerlash uchun skaner qopqog‘ini ochib, 
skanerlanayotgan varaqda 
gi tasvirni pastga qarat 
gan holda 
shisha plastinaga qo‘yiladi, so‘ngra qopqoq yopiladi. Barcha 
keyingi skanerlash jarayonini boshqarish bu skaner bilan birga 
taqdim etiluvchi maxsus dasturda ishlash bilan kompyuter 
klaviaturasi yordamida amalga oshiriladi. Bu turdagi skanerlarning 
ommaviylashgan turiga Hewlett Packard firmasi ishlab chiqargan 
model kiradi. Rulonli skanerlarni ishlash tartibi oddiy faks-mashi-
barabanli skaner
ofislar uchun skaner
4.7-rasm.
 Rulonli (o‘rama) skaner turlari.

---

75
nasining ishlash usulini eslatadi. Hujjatlarning alohida varaqlari 
shunday qurilma orqali tortiladi, shu bilan birga ularni skanerlash 
amalga oshiriladi. Shunday qilib, skanerlash moslamasi o‘z joyida 
turadi, qog‘oz esa unga nisbatan harakat qiladi.
Stol usti skanerlarining uchinchi turi – proeksion skanerlar 
bo‘lib, ular ko‘proq o‘ziga xos bo‘lgan proeksiyalash apparatini 
(yoki foto kattalashtirgichni) eslatadi. Kiritilayotgan hujjat tasviri 
yuqoriga qaragan holda qo‘yiladi, bunda skanerlash bloki ham 
yuqorida joylashgan bo‘ladi. Faqat skanerlovchi qurilma harakatda 
bo‘ladi. Ushbu skanerlarning asosiy xususiyati uch o‘lchamli 
proeksiyalarni skanerlash imkoniyatining mavjudligidir.