1-Amaliy mashg`ulot. Paxta tayyorlov maskanlarida texnik nazorat Ishdan maqsad

3-Amaliy mashg`ulot 
Paxta tozalash korxonalarida ikkilamchi xom ashyoning 
sifati nazorati 
Ishdan maqsad 
Paxta tozalash korxonalarida ikkilamchi xom ashyo sifatini nazorat 
qilish. 
Topshiriqlar 
1.Momiqning namlik, uzunligi, navi va nuqsonlarini aniqlash. 
2.Chigitning navi, namligi va tukdorligini aniqlash. 
3.Tolali nuqsonlar to‘dasi bo‘yicha o‘lik namligi, tolali miqdori va 

---

nuqsonlari, momiq bo‘yicha guruhi va namligini aniqlash. 
Asosiy ma’lumot 
Paxta tozalash korxonasida paxta va undan olinadigan paxta 
mahsulotlarining sifatini aniqlash ishlarini texnik nazorat bo‘limi 
amalga oshiradi. Texnik nazorat bo‘limi har bir qayta ishlanayotgan 
paxta to‘dasi uchun paxtan tolasining tabiiy xususiyatlarini maksimal 
saqlagan holda yuqori sifatli mahsulotlar ishlab chiqarishni 
ta’minlash uchun tanlangan texnologik jarayonga to‘g‘riligini 
tekshiradi. Laboratoriya hududidagi paxtani quritish, tozalash, paxta 
mahsulotlari ishlab chiqarish jarayonlarining texnik nazoratini amalga 
oshirish. Quritish-tozalash dastgohlari to‘g‘ri ishlashini tekshirish va 
ularni o‘z 
vaqtida sozlash hamda quritilgan va tozalangan paxta tudasi haqiqiy 
namligi va ifloslanganlik darajasini aniqlash uchun smena laboranti 
smena ish boshlanganligidan 30 min o‘tgach va undan keyin har 2 
soat O’zDst 643:2006 standarti bo‘yicha namligin olib paxtaning 
namligini O’zDst 647:2006 standarti bo‘yicha, iflosligini O’zDst 
592:2014 standarti bo‘yicha aniqlaydi. Tahlil natijalari QTI smena 
masteriga etkaziladi. Paxtani quritish, tozalash va jinlashda va 
chigitni linterlashda smena laborat har bir smena bo‘yicha 
quritgichlar ishlashini, paxta tozalash uskunalari ishlashini, xom 
ashyo va chigit valiklarini o‘z vaqtida tushirilishini va ulardan 
to‘planib qolgan begona aralashmalarni ajralib chiqishini 
tozalagichlar toshtutgichlar ta’minlagichlar, momiq tozalagichlar va 
tola yo‘naltirgichlar cho‘tkalari setkalarining doimiy tozalanib 
turilishini yuqori navdagi paxtani dastlabki ishlaganda smena 2 marta 
past navlarga esa 3 marta tozalab turishini, har bir jindagi ulyuk 
qoziqlarini to‘g‘ri sozlaganligini smenada 1 marta O’zDst 632:2010 
standarti bo‘yicha toladagi nuqsonlar va iflos aralashmalari massaviy 
ulugini; O’zDst 601:2014 standarti bo‘yicha jinlagan chigit 
tukdorligini jindan ajralib iqqan ulyukni sifatini (ko‘z bilan) 
chiqindilar sifatini (har smena bo‘yicha) chiqindilar sifatini (ko‘z 

---

bilan); linterdan ajralgan chigit tukdorligini (har smena bo‘yicha 
O’zDst 601:2014 standarti bo‘yicha momiq sifatini iflosligi va bo‘tun 
chigitlar miqtori bo‘yicha (ko‘z bilan O’zDst 658:2011 standarti 
bo‘yicha tashqi ko‘rinish namunalari bilan solishtirish yo‘li bilan) jin 
va lenterlar ostidagi tushayotgan chigitlari shikastlamlanganligi (ko‘zi 
bilan) momiqni tiplar bo‘yicha alohida toylanishini tolani 
chiqindining turlari bo‘yicha omborlarga joylashtirishni va 
toylanishini nazorat qilinadi. 
TNB tola, momiq, chigit va chiqindilar tarozidan to‘g‘ri tortilishini 
tekshirishida qatnashadi. Ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sifatini 
baholash va mahsulotlarni junatishga rasmiylashtirish uchun texnolik 
laboratoriya belgilangan tartibda tanlab olingan namunalar bo‘yicha 
tahlillar o‘tkaziladi.